Voor veel muziekliefhebbers is dit langverwachte album (uitgekomen zo’n 44 jaar na aankondiging!) van The Beach Boys een soort heilige graal. Het album dat het meesterwerk Pet Sounds zou doen verbleken is nu eindelijk af. Terwijl de creatieve spil Brian Wilson begon aan het componeren en opnemen van dit album waren zijn bandmaatjes vrolijk rond aan het toeren met de grote surfhits. Bij terugkomst in L.A. mochten de heren hun zangpartijtjes toevoegen maar dat leidde tot enige consternatie. De cryptische teksten van Van Dyke Parks, die door Brian was ingehuurd, bleken voor de anderen veel te ver te gaan. Bekend is dat na het lezen van tekstfragmenten als Columnated Ruins Domino Brian’s neef en leadzanger Mike Love hem toebeet “Don’t fuck with the formula Brian!”. Hoe dan ook, Brian raakte meer en meer geestelijk de weg kwijt, de sessies verliepen moeizamer en chaotischer en werden uiteindelijk nooit afgemaakt. Brian werd voor de buitenwereld een soort mythisch genie dat zijn meesterwerk nooit heeft kunnen voltooien.
Niet alles bleef in de kluizen liggen, singles als “Heroes and Villains” en de grootste Beach Boys hit ever “Good Vibrations” zijn natuurlijk bekend. Ook op latere albums kwamen fragmenten en halve songs uit deze Smile sessies voor. Zo werd sleutelnummer “Surf’s Up” in 1971 alsnog afgemaakt voor het gelijknamige album. In 2004 speelde Brian het hele originele album met zijn begeleidingsband tijdens een succesvolle tournee en nam het allemaal nog eens opnieuw op. Heerlijk voor de liefhebbers maar nog niet ‘the real thing’. En nu is die er dan eindelijk toch! Voor het eerst in lange tijd werkte Brian hiervoor samen met o.a. de nog levende Beach Boys. Brians broers Dennis (de drummer/ pianist die in de jaren zeventig tot briljante dingen kwam) en Carl (die van de engelachtige leadzang) zijn al weer jaren niet meer onder ons, maar neef Mike Love (nota bene de man die in ’67 de felste kritiek op het Smile materiaal had) en Al Jardine en Bruce Johnston hebben nog wat steentjes bijgedragen.
En? Is het het lange wachten waard geweest? Is het echt dat onbeschrijfelijk mooie meesterwerk dat definitief Wilson’s naam naast Gershwin, Bach en Mozart kan plaatsen? Voorop gesteld: het klinkt allemaal ronduit fantastisch. Alle instrumenten en vooral de goudkeeltjes van de boys vullen hier de kamer vol pracht en praal. Van de indrukwekkende opening met “Our Prayer” tot de superhit “Good Vibrations”, langs alle experimenten vol orkestrale hoogstandjes, knipogen naar wereldmuziek en ragtime: het is een prachtige muzikale trip waarin de luisteraar wordt meegezogen. Maar toch begrijp ik ergens wel wat Mike Love indertijd bedoelde; het is geen makkelijke plaat vol lekkere popdeunen waar je moeiteloos de top 10 mee in schiet. Met andere woorden, geen hapklare brok hits. Fragmenten en melodieën komen steeds weer onverwacht terug en veel tracks zijn mooie sfeermelodieën zonder te beklijven. Juist dit maakt het een lastig album voor the Beach Boys. Het bejubelde Pet Sounds was geen commercieel succes en er moet gewoon geld verdiend worden, ook door the Beach Boys, dus dat er gemor ontstond door het ontbreken van pakkende hits is eigenlijk logisch. De hype rond deze release is natuurlijk ook wel ernstig overtrokken door pers en platenmaatschappij. De helft van het materiaal op dit album (en dan heb ik het niet over de vijf cd’s vol repetities en outtakes) is al jaren bekend en is dan ook gelijk het beste materiaal. Al met al zijn deze SMiLE sessions een heerlijke luistertrip door het hoofd van een muzikaal wonderkind als Brian Wilson, maar voor de beginners zou ik lekker Pet Sounds en een greatest hits album aanraden.
mij=Capitol
4 reacties