Emiliana Torrini

Van cowboys en een elfje
Ze wist niet dat we zouden komen. En op de foto wilde ze liever niet. Ze vond zichzelf sweaty en haar haar zat niet goed. Helaas hadden we geen spiegel bij ons om haar van het tegendeel te overtuigen. Een gevoelige dame? Wellicht, maar we beginnen zakelijk. In januari komt haar nieuwe plaat Fisherman’s Woman uit – de aanleiding voor de interviews die ze in Nederland komt doen – dus daar beginnen we mee. Over wie we het hier hebben? Emiliana Torrini.

mij=door Storm en George
Het geluid van Fisherman's Woman is op zijn zachtst gezegd nogal anders dan dat van de voorganger. Is dat de hand van Roland Orzabal (Tears For Fears) of is dit gewoon hoe je nu bent?
Ik was al bang dat je daarover zou beginnen. Roland heeft er bij dat vorige album maar zijdelings mee te maken gehad. De meeste liedjes waren eigenlijk al bijna af toen hij er bij kwam. Hij leverde nog wel wat liedjes aan en veranderde wat kleine dingen, maar Love in The Time of Science (het eerste album, red.) had zonder hem denk ik niet wezenlijk anders geklonken. Fisherman's Woman is gewoon heel anders opgenomen. Bij LiToS ging het echt om het concept en moest worden zoals het geworden is. De liedjes waren af toen we de studio in gingen, ze moesten nog slechts op plaat gezet worden. Nu deden we het andersom: we gingen de studio in en jamden wat en namen de nummers eigenlijk tegelijkertijd op. Het zijn meer home-recordings geworden.
Het probleem is dat ik eigenlijk geen schrijver ben. Of beter: geen professional. Teksten zijn heel belangrijk voor me maar het kost me best veel moeite om ze te schrijven. Ik ben er een beetje bang voor. Maar ik vind dat ik vooral dingen moet doen waar ik bang voor ben. Ondanks het feit dat ik altijd een excuus zoek als ik er eigenlijk voor moet gaan zitten. Het is al snel: even koffie maken, even lunchen, even boodschappen doen. En weer is een dag voorbij.
Toch is dat schrijven geen enorm probleem, want voor anderen doe je dat regelmatig, zoals de tracks die je voor Kylie Minogue's Body Language schreef. Vroegen ze jou of heb je zelf je diensten aangeboden?
We werden gevraagd of we dat wilden doen. Voor we het goed overdacht hadden zeiden we ja. We hadden echt zoiets van, “Yeah, let's do it!” Eindelijk krijgen we eens de kans om nummers te schrijven die in de disco's gedraaid worden en waar we zelf ook op willen dansen. We schreven de nummers with the speed of light en dachten dat ze dat echt nooit zouden gaan gebruiken. Wel dus! We hebben er nog heel vaak om gelachen en uitgebreid gevierd.
Zit er een kans in dat je zelf een keer een dansalbum gaat maken?
Of course. Waarom niet? Ik vind het verschrikkelijk om steeds dezelfde dingen te moeten doen. Ik wil ook nooit een tweede Life in Times of Science of Fisherman's Woman meer maken. Dat heb ik al gedaan. Ik wil altijd groeien als artieste, op zoek gaan naar de grenzen. Nieuwe uitdagingen als een dance project of een track schrijven voor een mega artieste als Kylie Minogue geeft een goed gevoel.

Was je ook zo verrast dat ze je vroegen om een nummer in te zingen voor de soundtrack van de tweede LoTR?
Dat zeker. Kijk eens naar die track listing. Alleen maar grote namen en dan staat daar opeens “Emiliana Torrini” tussen. “Emiliana who?” Dat moeten een heleboel mensen gedacht hebben. Dat kan bijna niet anders. Mijn nummers zijn ook te horen in een aflevering van Buffy The Vampire Slayer. Zulke dingen leveren je nieuwe fans op. Dat is goed. Er zijn altijd wel mensen die een nummer in zo'n aflevering geweldig vinden en vervolgens op zoek gaan naar wie het is. Internet is wat dat betreft ook een geweldige bron van informatie, al gebruik ik het zelf maar met mate. Denk je eens in: daar sta je als kleine artieste tussen al die grote namen bij Lord of the Rings en Buffy the Vampire Slayer..
Niet te bescheiden hoor. Wij kennen niet zoveel artiesten die in het voorprogramma gestaan hebben van Coldplay, Travis, Dido, Lou Reed, Moby en dergelijke. Dat zijn niet echt kleine namen.
Nu je het zegt. Maar ik ben elke keer weer verbaasd dat we een zaal vullen. Vanavond Paradiso. Man, dat is zo verschrikkelijk groot. In een venue van die grootte hebben we nog nooit gespeeld. Gelukkig spelen we in de kleine zaal, want ik heb maar een beperkte line-up bij me en niet de band waar we normaal mee spelen. Maar neem nou gisteravond. We speelden in Londen en twijfelden of we wel oude nummers moesten spelen. LiToS is tenslotte al zeven jaar oud. We deden het toch en de mensen zongen de liedjes woord voor woord mee. Dat geeft een enorme kick, maar tegelijkertijd vind ik het ook best eng.

Over je band gesproken. Je zong ooit in GusGus, maar bent daar op een bepaald moment mee gestopt. Was dat omdat je niet meer in een band wilde spelen?
Als je in een band zit draait alles om compromissen. Daar heb ik geen zin in. Ik wil alleen met mezelf een compromis sluiten. En soms met mijn gitarist, maar alleen omdat hij van die goddelijke gitaarlijntjes aflevert. Een band remt je af in je ontwikkeling en daar had ik geen zin in. Ik wil me blijven ontwikkelen. Als het aan mij ligt dan heb ik elke dag een nieuw speeldoosje waar ik mee aan de slag ga. Dat kan niet in een band. “I need freedom.”
Plus dat je de vrijheid hebt om te gaan en te staan waar je wilt. Waar woon je nu? Nog steeds in Londen? Of zit je het grootste deel van je tijd nog in je moederland IJsland?
Geen van beide. Ik woon op dit moment in Brighton. Als ik naar IJsland ga dan voelt dat als op visite gaan, al zal ik me altijd IJslandse blijven voelen. Al mijn vrienden van toen zijn zo ongeveer verhuisd. Dus er is ook weinig bekends om naar terug te keren. Ik vind het ook belangrijk dat ik me thuis voel in Brighton. Er is niets erger dan je overal buitenstaander en buitenlander voelen. Ik ben nu een vriendenkring om me heen aan het ontwikkelen en dat doet me goed. Ik heb het op dit moment goed voor elkaar.
En IJsland op het Eurovisie Songfestival vertegenwoordigen? Dat lazen we ook ergens. Je blijft een IJslandse…
Pfff…, daar vraagt iedereen me over. Ik heb geen idee hoe dat verhaal ooit de wereld in gekomen is. Al zou het me best leuk lijken, hoor. Toen IJsland voor het eerst meedeed aan het Eurovisie Songfestival waren alle straten leeg. Alsof er een nieuwe aflevering van Dallas uitgezonden werd. Nu in Engeland zijn mijn vriend en ik nog steeds heel fanatiek. We organiseren elk jaar een songfestivalfeest en sms-en ons helemaal suf om te stemmen.
Da's heel wat anders dan in een club staan en met Damien Rice in het voorprogramma optreden. Damien is het afgelopen jaar enorm groot geworden. Paul Oakenfold wenste naar aanleiding jullie samenwerking dat jij ook heel groot zou worden. Dat verdiende je. Zie je jezelf heel groot worden? En zou het je veranderen?
Nee, het zou me niet veranderen denk ik. Maar de manier waarop ik muziek maak is ook niet de manier om heel groot te worden. Hoewel Damien dat natuurlijk ook gelukt is. Het heeft hem overigens geen steek veranderd, “Damien is still a hippy”. Hij blijft de troubadour die hij altijd al was. De tour met hem was echt geweldig. Stel je eens voor: ik zit in mijn pyjama en krijg zo ongeveer elke morgen een zo goed als priv� concert van hem. Dat waren hele mooie momenten.
Waarom zat er eigenlijk zo'n lange periode tussen Love in Times of Science en Fisherman's Woman? Is dat bewust of is er een andere oorzaak?
Het is gewoon zo gebeurd. Zonder reden. Ik heb geen zin in een tour/opnemen/promoten/tour/etc sleur. Ik doe gewoon wat op mijn weg komt en leef mijn leven.
Laat je ons weer zo lang wachten op een volgende plaat?
“You've got a point” Het heeft inderdaad heel lang geduurd voordat deze plaat uit kwam. Verwacht echter niet dat er volgend jaar weer een nieuwe plaat ligt. Maar wie weet over twee jaar wel.

Had het te maken met de switch tussen platenmaatschappijen?
Nee. Niets eigenlijk. Het gevoel dat ik had bij mijn toenmalige platenmaatschappij One Little Indian was niet goed meer. En als ik iets niet goed meer voelt dan ben ik heel resoluut. Dan kap ik ermee. “Bye manager, bye recordlabel”. Het kostte me moeite maar ik ben er de persoon niet naar om in dan voor de veilige weg te kiezen. Als een mak schaap een plaat op te nemen en mijn contract uit te dienen, zo zit ik niet in elkaar.
Vervolgens snijden we heel voorzichtig de thematiek aan van de nieuwe plaat. We hadden al het gevoel dat er meer achter schuilging dan een simpel liedjes-verhaal. We vragen gericht naar twee liedjes en waar ze over gaan. In ��n keer slaat ze om. Waar Emiliana de hele tijd dat we met haar aan het praten waren totaal geen moeite had met het woord voeren, hapert de woordenmachine nu. Hier zit meer verborgen leed achter, concluderen we en we besluiten om het haar niet moeilijker te maken dan nodig is.
Als ik van tevoren geweten had dat ik interviews moest doen en het ook over de nieuwe plaat zou gaan, dan had ik wel een leugentje voorbereid dat ik af zou kunnen draaien bij deze vragen. Het ligt allemaal nogal gevoelig. Laten we het daar maar op houden.
Dat doen we dus ook maar. Het blijft natuurlijk een elfje en die wil je geen pijn doen. Andere, minder persoonlijke vraag dan maar. Waarom zijn je andere albums eigenlijk niet beschikbaar voor de rest van de wereld en alleen maar voor mensen die het geluk hebben je optredens in caf�'s en hotels bij te wonen?
Dat is een uit de hand gelopen grap. Ik wilde voor mijn vaders vijftigste verjaardag een paar nummers opnemen. In die tijd studeerde ik nog voor operazangeres dus ik zong ook heel anders dan nu. Degene die de nummers opnam stelde voor om er meer op te nemen en er een cd van te maken. Ik hoorde het laatst voor het eerst vijftien jaar weer terug en vind het echt verschrikkelijk om te horen. Je hoort dat ik niet weet hoe ik hard moet zingen. Dat weet ik eigenlijk nog steeds niet. Daarom zing ik ook zo zacht op de platen die je wel kunt kopen. Als ik het ooit onder de knie krijg om hard te zingen, dan ga ik een plaat opnemen met big band en de hele rimram erbij. Dat lijkt me fantastisch.
Ons ook. Is er nog wel hedendaagse muziek die je goed vindt? Of luister je alleen maar oude jazz en folk?
De eerste Jolie Holland-plaat vind ik prachtig. Hoe ze dat opgenomen heeft, zo intiem. Die tweede plaat van haar vind ik een stuk minder. Ze klinkt bijna als what's her name, fucking Norah Jones. Joanna Newsom, het harpjeselfje, vind ik ook een heel puur talent. Al duurde het misschien wel een maand voor ik haar plaat mooi begon te vinden. En ik heb een zwak voor bands als Kings of Leon met hun cowboytalk en southern accents. “I love cowboys. But only when they're friendly.”
En wij houden van elfjes. Cowboys and Elves, dat zou een mooie titel zijn: de ruige natuur en het fragiele elfje. Het verhaal van IJsland en de zangeres die er vandaan komt…