Crystal Fighters

De Crystal Fighters treden vanavond rond middernacht op in het kader van het Walk The Line-festival in Den Haag. Eerst zou mijn interview gaan plaatsvinden in Paard van Troje. Op het laatste moment is de locatie verplaatst naar het hotel waar de band verblijft. De andere kant van de festivalhectiek vindt hier plaats: veel telefonerende tourmanagers en perschefs en hotelpersoneel dat heen en weer rent om de koffers van de vele gasten aan te nemen. Ik zie veel muzikanten in de lobby achter hun laptops, waaronder de drummer van de Canadese band Zeus, eerder vandaag te bewonderen op De Grote Markt. Crystal Fighters-zanger Sebastian is nog druk aan het Skypen, evenals zangeres Ellie Fletcher. Gilbert en Graham, de andere twee kernleden, slepen met hun bagage richting de receptie.

Mede dankzij het optreden op Eurosonic en de hitsingle “Plage” mag Crystal Fighters zich toevoegen aan het lijstje nieuwe muziekhypes van 2011. De infectieuze mix van dance, Baskische folk en pop op het debuutalbum Star Of Love slaat steeds meer aan bij het grote publiek. Met steeds meer hits en pers komt ook een steeds drukker schema kijken: Graham en Sebastian zijn zichtbaar vermoeid na het optreden in Metropool te Hengelo afgelopen nacht. Gilbert is verreweg het meest opgewekt en spraakzaam van het drietal: hij onderbreekt een discussie met de tourmanager om zich vriendelijk aan mij voor te stellen.

mij=Interview Jasper. Foto's: Storm
Ik vertel dat ik onder de indruk was van het optreden dat ik bijwoonde in Rotown begin maart. Met name de respons van het publiek: dat ging toen compleet uit zijn plaat. Loopt het intensiteitsniveau van een Crystal Fighters-gig weleens uit de hand? ‘Als mensen beginnen met spullen beginnen te gooien’, lacht Gilbert. Hij maakt vervolgens een flauwe woordgrap. ‘Als er een biertje uit de hand glipt, inderdaad, dan loopt het letterlijk uit de hand.’ Hij kijkt Graham vragend aan. ‘We zouden ons zorgen moeten maken als mensen beginnen te gooien, maar uiteindelijk is het een positief iets toch?’ Graham: ‘Je bedoelt wanneer ze gooien met drank?’ Gilbert: ‘Ja, drank die vervolgens op onze instrumenten en gear komt.’
Volgens Graham is dit een paar keer per ongeluk gebeurd. De band wordt er niet panisch van. Graham: ‘Sebastian is ook een aantal keer meegesleurd in het publiek.’ Op dat moment doet Sebastian zijn koptelefoon af en sleurt hij zichzelf moeizaam richting de gesprekstafel. Bij hem is er duidelijk sprake van slaaptekort: hij formuleert traag en als hij niet aan het woord is hangt zijn hoofd voorover alsof hij op het punt staat in slaap te sukkelen. ‘Zodra wij op het podium staan worden we vanzelf weer energiek hoor.’, knikt Gilbert geruststellend.
Nocturnaal
Volgens Gilbert is middernacht het perfecte tijdstip voor een Crystal Fighters concert. ‘Dan zitten wij het beste in ons vel. Dat was vooral vaak tijdens onze begindagen. Als mensen vantevoren al straalbezopen zijn wordt de show vanzelf leuker voor iedereen.’ Tegenwoordig speelt Crystal Fighters op veel verschillende soorten podia: de ene dag een kleine club, de andere keer op een groot festival. ‘Dat is zeker iets waar we aan moesten wennen. In het begin moesten we onze liveshow zorgvuldig afstemmen, omdat we voor relatief weinig mensen speelden.’ Nu zijn er een stuk minder afspraken onderling en daardoor meer muzikale vrijheid dan voorheen.
Graham vertelt dat Crystal Fighters als live-act flink heeft moeten uitbreiden de afgelopen maanden. ‘We hebben nu een drummer, wat volgens mij heel veel heeft veranderd. Het gaf ons meer flexibiliteit en ruimte om te experimenteren.’ Volgens Sebastian hanteren de muzikanten niet slechts één bepaalde aanpak tijdens een concert; elke keer probeert de band iets nieuws. ‘Als je jezelf ontwikkelt als een betere performer dan is het belangrijk om alle mogelijkheden te verkennen. Vooral omdat Crystal Fighters een enorm breed spectrum aan invloeden heeft.’ Gilbert haakt hierop in: ‘De live-versies van onze nummers zijn totaal anders dan de album-versies. Dat maakt de luisterervaring telkens weer fris. Mensen die de plaat al hebben gehoord krijgen elke keer iets onverwachts.’

Kleine ster
Door de uitbreiding van de Crystal Fighters-shows wordt een steeds breder assortiment aan instrumenten en apparatuur benut. De band combineert traditionele geluiden – vaak onconventionele instrumenten als de Txalaparta (percussie) en de Txistu (fluit) – met synthesizers en elektronische beats. Is het daardoor soms lastig de muziek natuurgetrouw te laten klinken terwijl je compleet uit je dak aan het gaan bent? ‘Daar proberen we een balans in te vinden’, aldus Gilbert. ‘Goed geluid hebben is natuurlijk ideaal. Ik vind het vooral belangrijk wat voor vibe je afgeeft. Ik ken muzikanten die een ontstemde, valse gitaar prachtig kunnen laten klinken, zelfs al spelen ze uit de maat.’
Een goede geluidsman kan volgens Gilbert heel veel uit handen nemen. ‘Het is belangrijk om iemand te vinden die niet alleen jouw muziek goed kent, maar de muziek ook helpt ontwikkelen. Veel beginnende bands letten hier niet zo op. Het zoeken van een geluidsman is op dat moment meestal geen prioriteit.’ Uiteindelijk is het volgens Gilbert vooral belangrijk om plezier te hebben op het podium en in het moment te blijven. ‘Om dat te kunnen doen moet je zoveel mogelijk NIET na hoeven denken over allerlei handelingen.’
Gilbert vertelt triomfantelijk over de akoestische sessie die Crystal Fighters onlangs deed voor 3FM. ‘Zo’n sessie brengt onze nummers terug naar hun oorspong. Zo nu en dan is het fijn om die kant van onze muziek te laten zien. Voor de Europese release van Star Of Love hebben we vijf extra akoestische versies opgenomen als bonus tracks.’ Volgens Sebastian verwijst Star Of Love naar onze zon. Sebastian: ‘De zon is slechts een kleine ster, maar wél de ster die van ons houdt.’
Pseudo-Spanjaarden
Doordat Crystal Fighters Baskische folklore zo prominent verweeft in haar eclectische sound, ontstond het inmiddels veel voorkomende misverstand dat de bandleden afkomstig zijn uit Spanje. Graham, Gilbert en Sebastian zijn echter gewoon geboren en getogen in Groot-Brittannië en wonen daar samen in een appartementencomplex in hartje Londen. Graham: ‘De muziek waar we naar luisterden in combinatie met onze leefomgeving hebben Crystal Fighters gevormd.’ De fascinatie voor de Baskische cultuur begon via zangeres Laure, die wel afkomstig was uit Baskenland maar momenteel niet met de band toert. Een onafgemaakte opera geschreven door haar opa was een grote bron van inspiratie om verder in de cultuur, tradities en geschiedenis van de Spaanse regio te verdiepen.
Gilbert: ‘We komen alle drie uit verschillende achtergronden, hebben verschillende muzieksmaak en verschillende passies. Het Baskische element is vooral een beginpunt geweest om verbonden te voelen met elkaar, om vervolgens iets te doen met ons leven door middel van muziek. Nu heeft het voor ons een diepere betekenis. Het heeft iets authentieks.’ Door zich te verdiepen in de Baskische cultuur vond ieder bandlid iets gemeenschappelijks, waardoor de creatieve richting vervolgens in juiste banen werd geleid. Sebastian: ‘In het begin kwam de muziek nogal gedegen tot stand. We waren niet echt bewust van waar we precies mee bezig waren. Maar als ik terugkijk is het nader beproeven van een oudere cultuur essentieel geweest. Het traceren naar hoe bijvoorbeeld taal en muziek precies is ontstaan…dat soort dingen. Het bracht ons helder perspectief hoe we het verder aan moesten pakken.’
Volgens Gilbert zal Crystal Fighters niet voor altijd gedefinieerd en geassocieerd blijven met de affiniteit voor Baskische folk. ‘Voor ons als artiesten is het erg boeiend om in de toekomst weer door iets totaal anders beïnvloed te raken en daarmee iets te creëren dat net zo uniek is als wat wij nu doen.’ De kans is dus aanzienlijk dat de Baskische invloeden bij de volgende plaat niet of nauwelijks terug te horen zijn. Gilbert sluit het niet helemaal uit: ‘Het is maar net waar wij zelf voor kiezen om geïnspireerd door te raken.’