Singer-songwriter Damien Jurado werd in de jaren negentig ontdekt door Sunny Day Real Estate-zanger Jeremy Enigk en heeft sindsdien een heuse cultstatus verworven. Bij zijn tiende studioalbum zou daar heel goed verandering in kunnen komen. Maraqopa is een kleurrijke, exotische plaat geworden waarin Damien Jurado zijn muzikale invloeden voor het eerst in volle glorie laat doorschijnen. Maraqopa symboliseert voor Jurado een definitieve nieuwe richting in zijn carrière. Tijdens het interview met File Under legt Jurado de betekenis achter Maraqopa uit en wat hem heeft geïnspireerd.
Wie ‘Maraqopa’ googlet komt snel achter dat het Damien zelf is die deze naam heeft geclaimd. ‘Het is een fictieve plek, afkomstig van een droom die ik had. Toen ik wakker werd, herinnerde ik me de naam nog. Het is een conceptalbum geworden, omdat de hele plaat zich van begint tot eind afspeelt in Maraqopa. Het draait allemaal om een hoofdpersonage, vanuit zijn perspectief. Het is een soort ideale plek, waar dit personage ware liefde ervaart en een soort openbaring ondergaat’, vertelt Jurado.
mij=Interview: Jasper
Dit personage is volgens hem gebaseerd op verschillende muzikanten: hij noemt Kurt Cobain, Jim Sullivan en Syd Barrett. 'Deze personen hebben de kans gekregen om een goed mens te worden. Kurt had die mogelijkheid om een goede vader te zijn', legt een zichtbaar gefrustreerde Jurado uit. 'Geweldige muzikant, maar een verschrikkelijke vader. John Lennon, precies hetzelfde! Briljante man, maar wat een slechte ouder. Dus wat wil je mij duidelijk maken!? Dat je een geweldige artiest bent, maar je als persoon er gewoon een potje van maakt?' Jurado concretiseert zijn pleidooi. '”Working Titles” gaat daar bijvoorbeeld over: het is geschreven vanuit het perspectief van een teleurgestelde fan.'
Met name Kurt Cobain blijft door Jurado's hoofd spoken: net als Cobain liggen zijn muzikale roots in Seattle. De twee hebben elkaar in de jaren tachtig ontmoet toen Kurt werkte als conciërge voor de vader van een van Jurado's jeugdvrienden. Kurt gaf hem toen een mixtape met bandjes als The Butthole Surfers en Big Black. 'Hij is een voorbeeld waarom je mensen nooit moet bestempelen als iets wat ze simpelweg niet willen zijn', aldus Jurado. 'Ik neem het Kurt ook niet kwalijk. En Bob Dylan, Springsteen en dat soort figuren ook niet. Het is de schuld van de pers: muzikanten willen simpelweg liedjes schrijven. Zij hebben er nooit om gevraagd de stem van een generatie te vertegenwoordigen. Het zijn mensen die simpelweg hun leven proberen op te bouwen. Maar voordat ze het beseften bevonden ze zich in een situatie die ze vanaf het begin al hekelden.'
Bob Dylan begon er al relatief vroeg mee door zijn gitaar in een versterker te pluggen. De kringen van die inslag zijn nog steeds zichtbaar in Dylans optredens vandaag de dag. Ook Jurado heeft zich gedurende zijn carrière bewezen als een eigenwijs artiest die zich niet makkelijk laat plaatsen. Van het ingetogen Ghost of David tot en met het rockende I Break Chairs is hij minstens net zo onberekenbaar als zijn idolen. 'Deze plaat is ook niet anders. Ik krijg veel verbaasde reacties. Dat is ook de invloed van artiesten als Bob Dylan die resoneert. Ook Dylan wilde alles op zijn eigen manier doen.'
Ook Lou Reed blijft een van Damien Jurado's grote voorbeelden. 'Ik vind Lulu het beste wat hij in jaren heeft gedaan. Hier is waarom: het is precies wat hij eerder deed bij Metal Machine. Mensen zeggen steeds dat Lulu het meest verschrikkelijke is wat hij ooit heeft uitgebracht. Maar ik kan heel veel soortgelijke platen opnoemen: The Blue Mask, Coney Island Baby, bijvoorbeeld. Ik bedoel, wat verwacht je dan!? Hij is verdomme Lou Reed! Hij maakt nu eenmaal platen die mensen verafschuwen. Hij is een rebel, en hij doet dat verschrikkelijk effectief! En dáárom vind ik Lulu juist goed! Het is Lou Reed die een reactie bij jou provoceert. Ik bewonder hem daarom ook meer dan bijvoorbeeld een Leonard Cohen, een Bob Dylan of een Neil Young.' Maar ook Neil Young heeft met zijn elektronische eightiesplaat Trans veel stof doen opwaaien. 'Klopt, hij nam een groot risico met die plaat. Maar ook Trans vind ik prachtig! Nummers als “Transformer Man” zijn echt geweldig! Ja, je kan best zeggen dat er wat Trans-invloeden in Maraqopa te vinden zijn! Grappige is, er is een vocoder aanwezig in de mix van “Everyone A Star”, al kun je deze nauwelijks horen.’
Hoewel Jurado het tijdens het interview niet direct toegeeft, verwijst hij regelmatig naar zichzelf in plaats van naar het fictieve personage dat Maraqopa bezoekt. Een man die een soort revelatie heeft ondergaan, een visioen. Jurado lijkt een herboren man. Zijn beruchte aversie jegens toeren en optreden heeft hij naar eigen zeggen achter zich gelaten. 'Ik ben voor de eerste keer in een lange tijd tevreden met mezelf: ik wéét nu wie ik ben als persoon. Het heeft vijftien jaar geduurd om daar achter te komen. Maar met Maraqopa is dat gelukt. De songteksten zijn ook veel directer geworden. Vroeger probeerde ik de luisteraar een beetje om de tuin te leiden.' Bij optredens voelt hij zichzelf echter nog steeds niet helemaal lekker in zijn vel. 'Ik zie mezelf meer als een vertaler dan als een performer. Het is net als een brandweerman: die loopt ook niet de hele dag rond met een helm op zijn hoofd. Klinkt dat logisch…?'
In het verleden gebruikt Damien vaak bestaande plaatsnamen – bijvoorbeeld Ohio, Aberdeen, Arkansas – als decor voor zijn verhalende folksongs. Jurado, die bekend stond om zijn lo-fi aanpak, schetst bij Maraqopa haast een surrealistische droomwereld. Net als op voorganger St. Bartlett verzorgt Richard Swift de productie. 'Richard moedigde me aan om al mijn muzikale invloeden te benutten, wat ik voorheen meed. Bij Saint Bartlett hebben we al een stap in die richting gezet, maar bij Maraqopa wilde ik elementen tonen van muziek waar ik echt van hou.' Hij noemt Brian Eno en Beach Boys, die duidelijk terug te horen zijn in het bombastische “Reel To Reel”.
Maar ook Grateful Dead en oude Santana komen voorbij in zijn opsomming. Opener “Nothing Is The News” is een psychedelische trip, waar vele instrumenten, zoals gitaar en orgel, door elkaar heen zijn vervlochten. Jurado: '”Nothing Is The News” gaat over dingen waar mensen over het algemeen waarde aan hechten, die in werkelijkheid helemaal niet belangrijk zijn. Zoals bijvoorbeeld roem. De songtekst luidt ook: ´You turn around/and you found that they were all wrong´. Het hoofdpersonage beseft dat het allemaal een grote leugen is. De 'ghosts in the words of a song' refereert naar mensen als Bob Dylan, Phil Ochs of Leonard Cohen. Zelfs de punkmuziek waar ik mee opgroeide, Joe Strummer, een band als Crass. Het is allemaal een farce. Dus de plaat begint met de ontdekking van die leugen.'
Volgens Damien was het poedelnaakte, introspectieve Caught In The Trees het punt waar zijn muzikale koers veranderde. Na het mislukken van zijn vorige huwelijk zocht Jurado hier zijn eigen persoonlijke demonen op. Het ontroerende “Go First” zingt Jurado voor een gedeelte vanuit het perspectief van zijn zoon. 'Alle bagage die ik door de jaren heb meegesleurd ben ik op die plaat kwijtgeraakt. Om een nieuw begin te maken. Ik vergelijk het vaak met een fysieke geboorte: Saint Bartlett is de conceptie en Maraqopa is de geboorte. Uiteindelijk veranderde mijn insteek na Caught In The Trees.'
Volgens Damien is Maraqopa dus meer dan alleen een naam. 'Het is een ideologie, een manier van leven, een manier van zijn.' Een mantra à la “Hakuna Matata”? 'Ja, precies, een beetje zoals Hakuna Matata!', lacht Jurado. Opmerkelijk, gezien zijn uitlatingen tegen bands zoals Rage Against The Machine die met politieke of religieuze agenda muziek maken. Hij preekt op Maraqopa niet tegen zijn eigen parochie. Jurado: 'Ik ben zelf in Maraqopa geweest. Het is meer een visie, een ervaring die ik graag wil delen. Dat vind ik heel erg speciaal, om zoiets de wereld in te helpen. Het voelt niet als een album, maar meer als een geschenk. Je kunt het bijna als een soort ansichtkaart zien, gestuurd vanuit een fictieve plek.'
Maraqopa verschijnt 21 februari op Secretly Canadian/Konkurrent. Damien Jurado is in maart onder andere te zien op het fabrIQ festival in ‘s-Hertogenbosch.
4 reacties