In 1980 kocht ik hun eerste album en onlangs, maar liefst 29 jaar later, studio-album nummer vier, The Devil You Know. (Op de site komen ze merkwaardig genoeg tot maar drie studio-albums, want Mob Rules ontbreekt volledig in het overzicht.) In die tijd hebben ze een naamsverandering en bezettingswisselingen ondergaan, tal van ruzies uitgevochten, andere bands en projecten gehad. Des te opmerkelijker is het dat de heren na twee magistrale albums in de tachtiger jaren en een goed (en onderschat) album in de jaren negentig er na al die tijd weer in slagen een album af te leveren waarmee ze het jonge grut het nakijken geven. Meest opmerkelijk is nog wel dat Ronnie James Dio niets aan kracht heeft ingeboet, ook al zou hij in ons land inmiddels AOW bijgeschreven krijgen. Overigens was mijn allereerste kennismaking met dit album niet direct heel positief. Ik draaide het album op weg naar huis in de auto, en had bij de eerste twee tracks “Atom And Evil” en “Fear” het gevoel dat het geluidsbeeld helemaal volgepropt was – ook mijn grootste bezwaar bij Dehumanizer. Bij het derde nummer, “Bible Black”, werd ik gerustgesteld. Heaven & Hell neemt op The Devil You Know regelmatig gas terug – met als resultaat dat de heavy stukken ook heavy binnenkomen, precies zoals het hoort. Is dit album totaal anders dan de eerdere albums? Nee, natuurlijk niet. Maar dat is ook nergens voor nodig. Black Sabbath, pardon, Heaven & Hell is zo herkenbaar als wat en slaagt er met dit album wederom in de maat te zetten voor al die anderen. De productie mag dan over 29 jaar magertjes geweest zijn, als dat betekent dat deze kwaliteit het resultaat is hoor je mij niet klagen. Heavy beukers, uptempo en midtempo, slow blues met (metalen) ballen, akoestische outtro’s, het is als vanouds. Je bent nooit te oud voor metal, zo blijkt maar weer eens.
mij=Roadrunner / CNR