Sia

‘Ergens zit in mij een kind van rond de vijf jaar dat regelmatig om veel aandacht schreeuwt.’
Als we door de wandelgangen van het American Hotel in Amsterdam richting haar hotelkamer lopen, komen we geheel toevallig Sia‘s oude gitarist tegen. Hij moet die avond met Priscilla Ahn in Paradiso spelen en had er al op gehoopt dat hij zijn voormalige werkgeefster tegen het lijf zou lopen. Geheel begrijpelijk dat hij daarop gehoopt had. De drieëndertig-jarige Australische zangeres blijkt namelijk een van de leukste, meest sympathieke personen te zijn waarmee ik voor File Under een gesprekje heb mogen aangaan. In de wandelgangen vang ik alvast op dat het er door prutswerk van haar accountant momenteel financieel gezien niet zo rooskleurig voor staat. ‘En iedereen maar denken dat ik degene ben met het grote geld, terwijl ik vrijwel zeker weet dat ik van ons allemaal het minste geld op mijn bankrekening heb staan. Ik hoop dat de samenwerking met Christina Aguilera daar verandering in gaat brengen.’

Oh ja, dat is waar ook. Ik was bijna vergeten dat Sia (volledige naam: Sia Kate Isobelle Furler) door Aguilera persoonlijk benaderd was om mee te werken aan haar nieuwe album. De geruchten gaan rond dat ook Goldfrapp en Ladytron hun medewerking hieraan hebben verleend. Nu we het er toch over hebben kan ik – als groot Goldfrapp liefhebber – mooi meteen even vragen of ze dat kan bevestigen. ‘Inderdaad, die zijn er ook bij betrokken. Het is een erg tof album geworden. Ik heb aan vier nummers meegewerkt en nu maar hopen dat ik daar ook iets van ga merken,’ zegt ze, waarop haar kenmerkende lach volgt.

mij=Interview: André
We nemen plaats op haar balkon. 'Wacht even,' zegt ze en verdwijnt terug in haar hotelkamer om terug te komen met een derde stoel. 'Zo, dan kan jouw kleine machientje er ook bij komen zitten.' Ik was inderdaad een goed plekje aan het zoeken voor mijn dictafoon. Probleem opgelost. Het is de eerste dag van haar Europese tour die ze vanavond zal openen met een optreden in een uitverkochte Melkweg. Dat moet goed voelen. 'Geweldig. Ik voel me momenteel nog een beetje raar door de jetlag.' Op haar site staat te lezen dat ze voor deze tour een speciaal Volkswagen-busje heeft aangeschaft. De bus heeft de naam Blanche gekregen en houdt zelfs een eigen Twitter bij. Een staaltje typische Sia-humor? 'Nou, ik ben er een beetje door verbaasd en ik zal je uitleggen waarom. Of wacht, nee, ik ben niet meer verbaasd want David (haar tourmanager) heeft het uitgelegd. Ik heb geen bus gekocht. Volkswagen heeft mij als een soort promotie-stunt een bus gegeven. Ik krijg hem pas aan het eind van de tour. Ze hebben het de naam Blanche gegeven omdat ze geen twitternaam met het woordje 'van' konden krijgen. [lacht] Het is beschilderd met het artwork van het album. Ik mag het interieur ontwerpen en hem na de tour gebruiken om in Amerika rond te cruisen met mijn dierbaren. En iemand van mijn management zit dus op Twitter te doen alsof hij een bus is. Dat is de realiteit. [lacht]'

Die realiteit is de kant van de muziekindustrie waar Sia heel erg aan heeft moeten wennen. Het is zelfs zo dat doordat ze zich daar liever helemaal niet bezig mee wilde houden, haar solocarrière niet echt van de grond kwam en het zelfs wel eens het einde ervan had kunnen betekenen. Toen het van haar tweede album Colour The Small One afkomstige nummer “Breathe Me” gebruikt werd onder de allerlaatste scene van de hitserie Six Feet Under, kwam daar verandering in. 'Dat heeft me gelanceerd in Amerika. Het was de combinatie van dat en het feit dat ik eindelijk besefte dat ik zelf ook de handen uit de mouwen moest steken. Voorheen bracht ik de albums uit en hing ik rond met mijn vrienden. Ik deed geen promotionele activiteiten. Ik toerde vrijwel niet, alleen in Engeland. Ik ondersteunde mijn eigen product niet.' Waarom? 'Ik denk dat ik gewend was aan de luxe positie die ik had als zangeres van Zero 7. Dat was op twee manieren een zegen en een vloek. Het was een zegen omdat het werken voor Zero 7 gewoon ongelooflijk tof was. Daarnaast was het voor mij ook nog eens een soort surrogaat-familie. Die heb ik nooit gehad. Ik heb mijn moeder en mijn grootmoeder en daar houdt het bij op. Ik heb een halfbroer en zijn familie die ik eigenlijk nooit zie. Hetzelfde geldt voor mijn vader en zijn verdere familie. Ik weet niet waardoor het komt, maar ze maken geen deel uit van mijn leven. Zero 7 wel. Ik ontving er ook een goed salaris door en hoefde eigenlijk nauwelijks het zware werk daarvoor te doen. Sam (Hardaker) en Henry (Binns) deden dat. Aan de andere kant was die luxe een vloek in de vorm van dat ik de kans kreeg om hierdoor mijn solocarrière te saboteren. [lacht] Keer op keer.'
'De andere vloek was dat ik niets snapte van de muziekindustrie. Ik kreeg het idee dat het goed geld verdienen met niets doen was. Behalve dan af en toe wat zingen of schrijven. Het zou natuurlijk fantastisch zijn als dat waar was, maar dat is dus niet zo. De waarheid is dat niemand albums verkoopt tenzij je bereid bent met anderen daarover te praten. Tenzij we hier met zo'n zeven, acht mensen per dag gaan zitten en keer op keer dezelfde vragen gaan zitten beantwoorden. Ik ben het levende bewijs daarvoor. Ik heb twee albums gemaakt die heel slecht verkochten waar ik geen promo voor deed. Nu heb ik een album gemaakt dat ongelooflijk goed heeft verkocht waarvoor ik waarschijnlijk meer dan twaalfhonderd interviews heb gedaan. Ik begrijp de muziekindustrie nu een stuk beter. Ik denk dat het ermee te maken heeft dat ik naar Los Angeles ben verhuisd en zag vrienden die succesvol waren en dacht: 'Fuck, die werken hard!' [lacht] Met talent alleen kom je er niet. Ik geloof dat het Tom Waits was, die het vergeleek met de afwas. Daar kan ik hem alleen maar gelijk in geven. Het is de kant van de muziekindustrie waar ik liever geen deel van uitmaak, maar die er gewoon bij hoort. Soms is het leuk vanwege de mensen die je ontmoet maar ik zit er meestal niet op te wachten om weer hetzelfde verhaal te moeten afsteken. Dat kan psychisch gezien best schadelijk zijn.'
Oké, dankzij Sia's openhartigheid voel ik mezelf nu een beetje minder op mijn gemak. Wil ze misschien anders graag even over iets heel anders praten? 'Nee jongen! Zo bedoel ik het niet. Dit is prima. Dit is meer ongepland en een stuk spontaner. Dit voelt niet als een script.' Ze helt over in mijn richting, kijkt me glimlachend aan en knijpt me bemoedigend in mijn bovenarm. Gelukkig maar. Het lijkt me een goed moment om haar uit te leggen wat File Under zo ongeveer inhoudt en dat ik zo vrij ben geweest om haar voorgaande albums, ongeacht het gebrek aan promotie, van een recensie te voorzien. 'Wat lief. Dank je.' Ik kan het niet nalaten om haar ook te vertellen dat ik er bij de Nederlandse release van Some People Have REAL Problems achter kwam dat platenmaatschappij Universal een letterlijk citaat uit mijn recensie van het import-exemplaar in hun promo-tekst had gebruikt. Het zal ongetwijfeld een van de redenen zijn waarom ik nu op dit balkon met haar zit te babbelen. Zo gaan die dingen.
Waarom heeft het eigenlijk een jaar moeten duren voordat het album in Nederland werd uitgebracht? Was het marketing-technisch gezien niet handiger geweest om het vorig jaar te doen rond te tijd dat de Sander van Doorn-remix van “The Girl You Lost To Cocaine” aardig wat airplay kreeg? 'Voor zover ik dat kan zien zijn daar twee redenen voor. De eerste is dat ik niet op twee plaatsen tegelijk kan zijn. Ik moet fysiek aanwezig kunnen zijn om promo te kunnen doen. Eerst was Amerika aan de beurt. Daarna Groot-Brittannië, gevolgd door Australië en nu dus Europa. Zo lang duurt dat nu eenmaal. Ik ben nog niet de grote ster die met een privé-jet overal naartoe vliegt en op die manier een wereldwijde release kan overleven.' Je krijgt nu al je eigen bus. Dus wie weet. '[lacht] Misschien moet ik er gewoon wat vleugels aan monteren. Hoewel dat experiment wel eens een vroegtijdig einde van mijn carrière zou kunnen betekenen. Dus als iemand mij zou willen sponsoren met een privé-jet, graag! [lacht] Maar het is dus een kwestie van werken met het budget dat ik heb. Ik vlieg low-budget en probeer ook geld uit te sparen aan overnachtingen. Soms kom je dan in tamelijk beroerde hotels terecht. Momenteel mag ik dus absoluut niet klagen. De andere reden voor de releasedatum is de staat waarin de muziekindustrie momenteel verkeert. Niemand kan het verantwoorden om risico's te nemen. Wat er kort op neerkomt dat het label hier er zeker van moest zijn dat ik genoeg platen zou verkopen. Waarschijnlijk hebben ze gewoon eerst gewacht op hoe succesvol ik in Amerika zou zijn.'

In dat kader stond het optreden van vanavond aanvankelijk in de kleine Oude Zaal gepland, maar omdat die in een mum van tijd was uitverkocht werd het verplaatst naar het grotere The Max. Ook die was al vrij snel uitverkocht. Dat zal een hoop twijfels hebben weggenomen. 'Ja, dat voelt fantastisch. Ik kan me nog herinneren dat ik een tijd geleden met Zero 7 in die zaal stond. In Amerika en Engeland moest ik solo opnieuw beginnen in de kleine zaaltjes. Om mijn eerste optreden hier meteen in dezelfde grote zaal te mogen doen als toen met Zero 7 maakt dat ik me heel erg welkom voel. Wow! [lacht]'
Hoewel Sia niet veel op heeft met de hele zakelijke kant van de muziek, houdt ze zich wel graag bezig met de visuele kant. Haar vaak erg grappige video's kunnen rekenen op veel hits op YouTube. Voor de video bij “Buttons” zette ze haar hele gezicht vol wasknijpers. Dat zal een pijnlijke exercitie zijn geweest. 'Nogal. Dat deed echt verschrikkelijk veel pijn. Na de opname moest ik even tien minuten naar de badkamer om mijn ademhaling weer op orde te krijgen. Het leek me een leuk idee maar ik had me niet gerealiseerd dat het zo verrekte pijn zou doen. Pijnlijk maar wel leuk. Ze hadden me er al voor gewaarschuwd. Vergelijk het maar met een kind dat eerst iets zelf moet ervaren om erachter te komen dat hij niet voor niets werd gewaarschuwd om het niet te doen.' Dat kind komt wel vaker naar boven. Het artwork van het album lijkt op kleutertekeningen en in de liveshows gaat bij het nummer “Buttons” de gehele band gekleed in felgekleurde, fluoriserende stickman-pakken. 'Ik kreeg dat idee toen ik naar een reality-programma over hondenpsychologie zat te kijken. Ik heb televisie nodig om te relaxen. Televisie is mijn veilige plek. De meeste ideeën krijg ik als ik televisie zit te kijken. Dramaseries als Grey's Anatomy, Private Practice en uiteraard Six Feet Under. Maar het liefst kijk ik naar reality-crap. Verstand op nul en kijken. Soms steek je er zelfs nog wat van op, want vaak zijn ze aan het koken of klussen. Vaak gaat het over relaties. En daar gaan mijn liedjes meestal ook over. Als ik zonder inspiratie zit, kan ik dus mooi iets stelen uit zo'n programma. Maar ik zat dus naar die hondenpsycholoog te kijken en toen moest ik om de een of andere reden denken aan de fluoriserende plakband waar ik als kind mee speelde. Ik vroeg mezelf af als je dat gewoon op je kleding zou plakken en er dan een blacklight op zet of dat zou werken. Dan kan je als een soort levende kleutertekening optreden, wat natuurlijk mooi zou aansluiten bij het artwork. Dus is fluoriserend plakband gekocht, op zwarte kleding en maskers geplakt en het bleek te werken!'
Ook tekstueel komen er regelmatig verwijzingen naar het kind-zijn naar boven. 'I am small and needy' uit “Breathe Me” bijvoorbeeld. In de tekst van het nummer “Playground” komen we de veelzeggende regels 'I don't want to grow up / Bring me all the toys you can find' tegen. 'Toen ik dat schreef meende ik dat ook echt. Inmiddels ben ik daarin wel wat veranderd. Gegroeid. Maar ik ben mezelf ervan bewust dat het een van de issues is waarmee ik heb te kampen. Ergens zit in mij een kind van rond de vijf jaar dat regelmatig om veel aandacht schreeuwt. Daar tegenover is er ook een volwassene die het weer tot orde roept. Sinds kort is er ook een tiener om de hoek komen kijken. Ik ben er vrij zeker van dat ik binnenkort ook last van jeugdpuistjes krijg en me heel onbeschoft tegen mijn moeder ga gedragen. [lacht]' Heb je die fases dan overgeslagen? 'Inderdaad. Ik heb niet echt een normale jeugd gehad. Bepaalde dingen die voor veel mensen wat dat betreft vanzelfsprekend zijn, zijn dat voor mij helemaal niet. Ik heb een hoop ontwikkelingen overgeslagen en probeer dat allemaal nog in te halen. Dit jaar is voor mij het jaar van de driftbuien geweest. Niet in mijn werk, maar wel in mijn persoonlijke leven. Bijvoorbeeld in mijn relatie. Dan had ik ineens een enorme driftbui die zomaar uit het niets leek te komen. Iets waar ik mijn hele leven nog nooit last van had gehad. In therapie kom je er dan achter dat het allemaal met het onderdrukken van allerlei gevoelens heeft te maken. Omdat ik dat zo geleerd heb in mijn jeugd. Mijn tip aan de mensen thuis is dan ook om vooral regelmatig een klein driftbuitje te hebben om zo erger te voorkomen! [lacht]'
Gelukkig heb geen enkel spoor van die driftbuien tijdens het interview kunnen ontdekken. Sterker nog: aan het einde van het prettige gesprek krijg ik zelfs nog even een stevige knuffel. Wat een schat van een mens. Dat ik niet de enige ben die daar zo over denkt blijkt wel uit de publieksreactie later die avond. Met haar kinderlijke charme, spontaniteit en niet in de laatste plaats haar fenomenale stem weet ze de volgepakte zaal moeiteloos in te palmen. Maar laat ik vooral niet vergeten te melden dat naast alle (on)gein Sia velen diep weet te raken. Als ze bij de laatste toegift met een lappenpopje wat ze net cadeau had gekregen van iemand uit de zaal in haar armen “Breathe Me” zingt, wordt het ineens aardig vochtig rondom mijn ogen.
Be my friend
Hold me
Wrap me up
Unfold me
I am small
And needy
Warm me up
And breathe me