The Futureheads

Deze week toeren de Futureheads door Nederland. Dat is bijzonder, want de band deed tot nu toe Nederland nauwelijks nog aan. Ik belde afgelopen vrijdag met (co)zanger Ross Millard, die toen nog in Ierland zat. De groep is dit jaar namelijk aan een grote tournee bezig. (Prachtig half-Schots accent heeft Ross trouwens, het was bijna jammer om het onderstaande interview uit te schrijven en te vertalen.)

mij=Interview: Stonehead
Hoe gaat het met de tour? Jullie gaan zelfs Australië aandoen, zag ik?
“We hebben nog niet al te veel shows gedaan, want het is vrij druk geweest, maar dit is een goed jaar voor ons. Oefenen, opnemen, enjoying a lot. Dat we zo'n grote tournee als deze mogen doen, is echt een geschenk. De wereld wordt steeds kleiner, lijkt wel, en steeds bekender met rockmuziek. Je kunt de ene dag een track schrijven en de andere dag kent iedereen 'm al.”
Het maken van jullie derde album heeft anders wel even geduurd.
“Yeah, it took quite some coming. We wilden echt iets anders doen dan op onze eerste twee albums.”
Er zijn momenteel veel bands die een beetje à la Bloc Party van stijl veranderen, retro gaan klinken…
“We wilden een powerpopplaat maken. Quite straight to the point, rechttoe-rechtaan, doodsimpele melodieën. We vinden onszelf een punkrockband, maar we hebben nooit echt een euh.. melodieus album gemaakt. Ons eerdere werk heeft een hoop tempowisselingen, lastige jazzy harmonieën en zo, en we wilden dat ons derde album anders moest worden. A bullet from a gun. Helder en oprecht. We hebben niet eens erover nagedacht om synthesizers of iets dergelijks te gaan gebruiken. Dat zou totaal buitenaards op ons overkomen, dishonest. Dat zijn wij niet. Begrijp me goed, ik houd ervan als ons werk op die manier geremixed wordt, maar zo zou ik het nooit zelf op albums of singles uitbrengen. Zulke songs live spelen is trouwens verschrikkelijk saai.”
Heeft het album een bepaalde boodschap? De titels lijken erop te wijzen.
“Het is een reactie-album. Het gaat over een aantal worstelingen die we als band hadden, maar ook individueel, de afgelopen paar jaar. En over hoe positiviteit ons geholpen heeft om die zaken te verwerken. Iedereen wordt door de toekomst ingehaald op een gegeven moment, zelfs die lui die the dream leven. Niemand is perfect en dit album is onze herstelplaat. Teenage angst, becoming a man, in a way. De hele plaat is wat opener dan onze vorige twee albums, wat emotioneler misschien, in ieder geval minder guarded.”
“Radio Heart” is een knappe single. Alleen de titel al.
Hehe. Het zat zo: we schreven vorig jaar elf songs voordat we naar de studio gingen, en nog elf toen we er eenmaal waren. Die hebben het natuurlijk niet allemaal tot op het album geschopt. De nummers die we tevoren schreven kostten veel tijd en moeite om te componeren en te arrangeren, terwijl het in de studio precies tegenovergesteld ging: die nummers waren heel spontaan, underconfident.
Daarom denk ik dat het een goede plaat is geworden: het is een mix van beide soorten liedjes, en dat hoor je ook. “Radio Heart” is geschreven in praktisch een uur tijd, van begin tot eind. Ik houd van dat soort liedjes, die midden in je band worden geboren en opgevoed. Dat soort nummers heb je ook nodig op je plaat.”
Ja, maar wat vind je dan van muzikanten die hun liedjes bij mekaar samplen?
“Dat is bijna een heel aparte kunstvorm. Qua puurheid haalt natuurlijk niets het bij het bedenken van muziek vanuit het niets. Aan de andere kant, een hoop favoriete platen van me bevatten samples. Odelay van Beck, een fantastische plaat, verzuipt er zo ongeveer in. Je kunt dus ook dingen doen in de 'originele' wereld terwijl je tegelijk vertrouwt op de successen van andere muzikanten. Tegenwoordig noemen ze dat domweg een reïnterpretatie. Ik noem het eerder remixen dan originele nummers. Zelf houd ik het het liefst bij een stuk papier en een pen. En een gitaar. Vind ik toch spannender.”
Hoort een beetje bij de downloadcultuur, misschien?
“Muziekdownloads zijn het waardevolle gedeelte van het uitbrengen van muziek tegenwoordig. Elke band moet over het internet en over downloads nadenken, misschien zelfs evenveel als over de cd zelf. Mensen kopen nu eenmaal niet meer zoveel cd's als ze vroeger deden. Liveshows en concerten worden juist populairder. Op zich is dat fijn voor muzikanten en voor muziekfans, maar ik vermoed dat dat een kwestie is van 'one goes up, another one goes down'. Er zal wel weer een tijd komen dat de rollen worden omgedraaid.”


Over spannend gesproken… Jullie hebben als voorprogramma voor de Foo Fighters gespeeld, in het Wembley-stadion.
“Dat is een show… die je eigenlijk puur voor jezelf doet. Je weet: de mensen zijn er uiteindelijk voor de Foo Fighters, niet voor Futureheads. We hebben die gig gewoon gedaan omdat we de kans hadden om in Wembley te spelen, met de Foo Fighters nota bene! We hebben er enorm van genoten. Je kunt niet van het publiek verwachten dat ze onze liedjes echt goed kennen, maar toch.
Nee, we hebben de jongens van Led Zeppelin niet meer de hand geschud. Die speelden ook die avond. Jammer, maar de dag erna hadden we een festival in Duitsland, dus… We hebben wel nog even met Dave Grohl kunnen rondhangen.”
Maar ligt dat massale jullie wel? En festivals?
“Festivals worden steeds populairder, omdat mensen zo meer bands kunnen zien voor minder geld. Dat is simpelweg wiskunde. Iedereen houdt van dat gemeenschapsgevoel dat je krijgt, als je met duizenden tegelijk op een veld hetzelfde beleeft. Een religieuze beleving, als de bands goed zijn. Ik snap dus echt wel waarom festivals zo aanspreken – al kan het net zo opwindend zijn om clubshows in je eentje te gaan bekijken. Als een band op een festival om twee uur 's middags moet spelen in een kleine tent, dan zullen de bandleden niet zo gespannen en gemotiveerd zijn als voor hun eigen clubgig laat op de avond. Kwestie van motivatie. Als je een festival headlinet is dat het beste gevoel ter wereld, maar als je heel vroeg op moet en het publiek nog niet klaar voor je is, demotiveert dat.”
Festivals zijn toch altijd een gok? Sommige festivals zijn groot en druk, andere heel artsy-fartsy…
“Ik denk dat er veel te veel festivals zijn. In Engeland bestaat er een belachelijk aantal festivals. Er gaan er momenteel een hoop failliet. Ze verkopen niet genoeg kaartjes en kunnen de bands niet eens betalen. Er is teveel competitie. We kunnen al die festivals echt niet behouden. In the komende jaren zul je steeds minder festivals zien, hoewel de kwaliteit omhoog gaat.”
Maar als de hele muziekindustrie steeds meer vertrouwt op livemuziek in plaats van cd-verkopen, is dat geen goeie ontwikkeling…?
“Dat klopt. Absoluut. Bands als die van ons verdienen bovendien meer geld aan optredens dan aan het verkopen van cd's. Ik denk dat de meeste bands, zeker die die al veel bereikt hebben van wat er te bereiken valt, behoorlijk opportunistisch zijn waar het op liveshows aankomt. Ze vragen lucratieve bedragen. Dat is ook in hun belang natuurlijk. Dat brengt het brood en boter op de tafel, nietwaar? Meer dan het verkopen van albums…
De komende paar jaar gaat er een hoop gebeuren. De muzikanten gaan zich langzaam realiseren waar het heengaat. De muziekindustrie is momenteel nogal in staat van chaos.”
Worden concerten dan steeds meer shows? Met kleurige danseressen en vuurwerk…
“Ja, livemuziek wordt waarschijnlijk steeds meer spektakel. Sommige mensen gaan daar ook speciaal voor. Die moeten Muse zien, want ze weten: die hebben lasers en pyrotechnics… meer dan de gemiddelde rockshow. Veel mensen houden daarvan.
Maar er zijn ook veel bands that shy away from that, omdat ze het te melodramatisch vinden, of niet in de geest van rock and roll… Het hangt van de band af, dat ook. Voor de Foo Fighters werkt het. En hoe groter de gig, hoe groter de druk is om een echt goede show te bieden naast de muziek. Aan de andere kant, zie jij Arctic Monkeys al optreden met vuurwerk en lasers..?”
Wat kunnen we in Nederland van jullie tour verwachten?
“Nou, we kijken er echt naar uit, want dit wordt onze eerste echte Europese clubtour! We hebben er eerder nauwelijks tijd aan besteed om liveshows in Europa te doen, en dat was alleen maar omdat we bij een platenmaatschappij getekend hadden. Voor de eerste twee albums wilden ze ons daar niet hebben. Nu we een plaat op ons eigen label hebben uitgebracht, hebben we besloten dat we echt hier wilden zijn. Het is nauwelijks ver van huis, de shows zijn er geweldig, dus we hebben er zin in. We hebben een hoop songs geoefend, de setlist zal elke dag anders zijn.”
Wat maakt het zo bijzonder om je eigen platenmaatschappij te hebben?
“We zijn veel meer betrokken bij de cijfers en het regelwerk, we weten nu hoeveel bepaalde dingen kosten, en maken beslissingen op basis daarvan. We hebben niet zoveel geld als Warner Brothers, maar we hebben wel veel meer ideeën. Het geeft je gewoon meer rust in je hoofd; we hebben het copyright op onze eigen muziek, niemand anders bezit de liedjes. Als er iets misgaat ligt het ook helemaal aan onszelf. Het is geen fijn gevoel om 'voor anderen' te spelen. Je slaapt er 's nachts wat beter van als je zelf verantwoordelijk bent voor je eigen succes.”
Nul Recordings lijkt het anders ongeveer net zo aan te pakken als een major label. Pakkende clips, een toegankelijkere plaat…
“De video voor Walking Backwards is een parodie op een documentaire. Zelf hadden we het te druk om een clip te schieten. Een paar vrienden van ons, die zelf documentaires maken, wilden wel een video maken en hadden een idee. We vonden het wel geinig en het zou er vast wel goed uitzien. We hebben er verder niet over nagedacht in hoeverre we zoveel mogelijk mensen konden aanspreken. We zijn best tevreden met de fans die we hebben.”
In Nederland was er nogal wat ophef over bands die deze zomer in China gingen spelen bij de Olympische Spelen. Wat vind je daar nu van, nu alles voorbij is?
“Euh, wil je nou een politiek statement horen? Of hoe bands reageren op zo'n aanbod? Want, op zich, als een band de zeldzame kans krijgt om in China te gaan spelen, is dat een once in a lifetime-kans. De meeste bands zouden het met beide handen aangrijpen. Kijk, tot een bepaalde hoogte zouden politiek en muziek gescheiden moeten blijven. Behalve dan wanneer een situatie het rechtvaardigt dat je morele beslissingen neemt.
Ik snap wel waarom er veel gezeur is over China als host van de Olympische Spelen, of waarom er politieke controverse is over Darfur… maar het is denk ik juist de taak van vertegenwoordigers, mensen op de zeepkist, in een bepaalde positie, om hun mening te geven. Dat kunnen ook muzikanten zijn. Maar als je als band gevraagd wordt voor China, is het simpelweg een keuze van gaan en spelen, of helemaal niet. Niet wél gaan en tegelijk kritiek uiten.”
Bands moesten zelfs hun teksten tevoren afstaan.
“Ja, het ligt behoorlijk gevoelig allemaal. Een van onze gitaartechnici moest tien, vijftien jaar terug voor Suede naar China. Het werd die band behoorlijk lastig gemaakt. De autoriteiten snapten niks van de procedures en vereisten aan een rockconcert. Eigenlijk is het een onbeschofte manier om met kunst om te gaan. Een concert is bedoeld als expressie, als een artistieke uitvoering, dus niet als advertentie voor iets, of als een oorzaak van problemen. Maar zo ziet de Chinese overheid het dus wel. Dat maakt me bang om daar op te treden. Tegelijk is het een exotisch idee.”
Gaan jullie nog meer bands tekenen op Nul Recordings, of zullen er soloalbums op verschijnen?
“Het label zal er altijd enkel zijn voor ons vieren. We hebben vaak gezegd in de pers dat het simpel genoeg is voor een band om hun eigen label op te richten, dus we willen vooral dat iedereen het zelf doet. Onze drummer maakt zijn eigen muziek, misschien brengt-ie dat op Nul uit, eventueel zou een samenwerkingsverband of split erop uit kunnen komen.”
Wat staat er nog aan te komen?
“Met kerst zijn we klaar met toeren. Dan gaan we weer een paar maanden oefenen, brengen we alle nieuwe ideeën voor de vierde plaat samen. Als je aan het toeren bent verzin je namelijk allerlei dingen die later songs worden. We hebben al riffs en ideeën op onze notebooks waar we nog mee moeten rommelen, maar ik heb nu al zin in de volgende plaat!”