Art Brut

‘I am not trying to do funny, I am funny!’
Voor het kleine Ekko staat een enorme tourbus, met geblindeerde ramen en al. Het is een gek gezicht, daar aan de Utrechtse grachten. Met zo’n enorm stralende zon is er weinig rock ‘n roll aan.

Pas als Eddy Argos, voorman van Art Brut, met de slaapstrepen nog op zijn wangen uit de bus komt rollen, weet ik dat er zich daadwerkelijk een band bevindt in de bus. Het is een van de opmerkelijkste bandjes uit 2005, dat in oktober al voor de vierde keer in Nederland is binnen een jaar.

mij=Interview: jnnk
Een kwibus met een microfoon
'We zijn al zo'n beetje aan het touren sinds we bestaan, lijkt wel, hoewel we natuurlijk eerst alleen overal in Engeland probeerden te spelen. In Londen hebben we inmiddels de meeste mogelijke plekken wel gehad,' zegt Argos. Art Brut bestaat uit vijf bandleden en allemaal hebben ze hun eigen rol. De Duitse drummer speelt de verpersoonlijking van de arrogantie. Het bassende meisje speelt een verlegen, mysterieuze, maar sterke vrouw. Een van de gitaristen doet punkrock aan, maar zou het liefst alle gitaarsolo's uit de popgeschiedenis in de muziek van Art Brut verwerken. Eddy Argos zelf is de kwibus met de microfoon, die eigenlijk niet kan zingen, maar zo graag in een bandje wil. De kantoorklerkgitarist werd net na Lowlands ingeruild voor voormans beste vriend, die, eerlijk is eerlijk, ook een beetje een kwast is die toevallig ook nog een aardig potje gitaar speelt. 'Niks geen ruzie. Chris is een ontzettend leuke man, maar enorm drukbezet. Hij schrijft een boek, doet tentoonstellingen – wij begrijpen niet precies wat hij wil met zijn installaties – hij zit nog in andere bands. Hij drinkt niet en raakte verveeld. En bovendien miste hij gewoon zijn vriendinnetje. Het is een beetje gek omdat ik samen met hem Art Brut heb opgericht en hij er dus altijd bij was. Acht jaar lang is hij in mijn buurt geweest. Ik kijk op vliegvelden nog steeds rond waar hij uithangt.' Art Brut is een vrolijke en grappige groep muzikanten die door toeval aan elkaar gebonden zijn geraakt.

Art Brut
Art Brut is de naam voor de verzameling kunstuitingen die gemaakt zijn buiten de gevestigde kunstorde. Het is geen stroming, geen tijdsverschijnsel – hoewel het aan het eind van de negentiende eeuw onder de aandacht kwam – maar een benaming voor de 'primitieve kunst' van bijvoorbeeld geesteszieken, kinderen en verstandelijk gehandicapten. Heel veel fantasie is er niet voor nodig om deze benaming toe te passen op de muziekwereld. 'Ja, ik denk dat het wel belangrijk is dat mensen weten wat onze naam betekent,' bevestigt Eddy. 'Heel lang wist de band ook niet wat het betekende, ik hield het angstvallig een beetje geheim. Ik dacht dat ze misschien zouden denken dat de naam grof was, of beledigend, maar het heeft goed uitgepakt.' De vrolijke punkrock die Art Brut maakt is misschien wel wat primitief. Het gaat de band wel degelijk om de kwaliteit, maar het maken van muziek op zich is belangrijker dan het resultaat, dat behoorlijk ironisch aandoet. Argos zucht diep: 'Er zit geen greintje ironie in wat ik doe. Niets. Mensen denken misschien dat het allemaal ironisch bedoeld is vanwege mijn stem.' Hij is al vergeleken met collega-praatzanger Mark E Smith, die eigenlijk ook niet kan zingen. – 'Ik vind het wel leuk wat hij doet. Nou ja, niet echt leuk, want hij zingt natuurlijk onzin!' – Die ironie zit wat mij betreft in de live-optredens en in de teksten. 'Het lied “We formed a band” is misschien wat naïef, maar serieus, ik schreef die tekst toen ik overenthousiast was over het feit dat we eindelijk een band bij elkaar hadden. Dat heeft niets met ironie te maken.' Maar het is wel grappig, voeg ik toe. 'Ja, sorry, ik kan het niet helpen dat ik grappig ben. Het is trouwens niet zo dat ik grappig probeer te doen, ik ben het gewoon. Ik moet ook om mezelf lachen.'
Top of the Pops en wereldvrede
Argos is nog steeds enthousiast als hij over zijn band vertelt. 'Je vormt een band om twee redenen: top of the pops en wereldvrede. Mensen zeggen dat ik gewoon de microfoon heb gepakt omdat ik in de spotlights wil staan. En ja, dat vind ik ook leuk, maar het zijn vooral die twee redenen dat Art Brut bestaat. Ik meen het ook als ik tijdens optredens zeg dat iedereen naar huis moet gaan en een band moet vormen. Stiekem wil iedereen als ie eerlijk is ook in een band en dat zou ook iedereen moeten doen. Elke band klinken toch anders en dat is fantastisch. Als ik thuis ben in Londen ligt de rest uit te rusten, maar probeer ik zo veel mogelijk bands te zien. Ik hou enorm veel van live muziek en je moet die beginnende bands stimuleren door naar ze te gaan kijken. Mikey B, onze drummer, woonde in Beieren boven op een berg toen zijn eerste band maar niet van de grond kwam omdat niemand ernaar ging kijken. Dat vind ik erg.' Dus, zeg ik, iedereen op de wereld in een band, dan ligt wereldvrede voor de hand? 'Ja, dan zou er waarschijnlijk vrede op aarde zijn. O, briljant, een grote wereld Polyphonic Spree…'

Grappig en serieus
'Ik weet niet wat het is,' zegt Argos, 'maar we zijn nogal groot in Duitsland. Eerst dacht ik dat het kwam omdat er twee Duitsers in de band zitten, maar ik geloof niet dat dat het is. De band is behoorlijk tekstueel georiënteerd, maar de teksten zijn gemakkelijk te vertalen. Ze analyseren de teksten daar tot op het bot en stellen me heel moeilijke vragen over die teksten. Overal stellen ze overigens betere vragen dan in Engeland, waar ze alleen maar lachen als ik zeg dat ik in Top of the Pops wil spelen.' Zijn verhaal doet me denken aan dat van Adam Green, ook ontzettend groot in Duitsland, ook tekstueel georiënteerd. 'Nu je het over Adam Green hebt, hij lijkt een beetje op Jonathan Richman, een enorme held. In Duitsland houden ze misschien wel van mensen die van Jonathan Richman houden.' Alledrie de artiesten zijn serieuze muzikanten met een grappige kant, stel ik. 'Het leven ís grappig,' zegt Argos, 'maar dat betekent niet dat het emotieloos wordt. Waarom kun je het niet allebei hebben? Morrissey is grappig en serieus. Ik ben grappig en serieus. Het is een mogelijke combinatie, die ze, zo lijkt het, alleen buiten Engeland begrijpen. Alleen in het buitenland worden we vergeleken met Monty Python.'
Argos live
Ook een live-optreden is pas goed als het grappig en serieus is. 'Ik doe mijn jeukende best om een goed optreden te verzorgen, altijd, en om mensen te plezieren. Maar soms staan die mensen daar maar, terwijl ik me kapot zweet. Ik ben dan nog steeds onzeker: vinden ze het wel leuk? Dan worden ze alleen maar heel erg dronken en zo gauw je van het podium stapt, roepen ze alleen maar om meer. O, denk ik dan, dus toch.' Live is de band zeker vol energie en met de verschijning van die vijf ontzettend verschillende karakters stiekem toch een beetje een belevenis. En dat terwijl de muziek op cd al snel verveelt. Wil je verder nog iets kwijt, vraag ik aan het eind van het interview? 'Go home and form bands. Stress that.'