Crossing Border is al jarenlang mijn lievelingsfestival van het winterseizoen. Goede sfeer, prima programmering, fijne mensen en een goede mix tussen muziek en woord. Elk jaar is het moeilijk kiezen wat te gaan bekijken en er is nog geen moment geweest waarop ik even niet wist wat ik moest gaan doen. Opnieuw ben ik, dit keer samen met Roy Santiago, voor File Under de designated reviewer van de avonden van CB en ik zal u laten lezen wat u zal missen: Crossing Border is op alle avonden uitverkocht. (Voor de dagprogramma’s zijn er nog wel kaarten.) De organisatie van CB schotelt u dan ook niet de minste acts voor.
mij=Door: jnnk
Donderdag
Wat mij betreft een van de meest bijzondere gasten van het festival: Van Dyke Parks. De man die werkte met grote en minder grote namen namen als Beach Boys, Grace Jones, The Byrds, Joanna Newsom en Louden Wainwright III. De man die componist, arrangeur, muzikant, zanger, producent en acteur is. Op dit moment verleent hij hand- en spandiensten aan de Amerikaanse singer-songwriter Inara George, ook bekend als de ene helft van The Bird and the Bee en ze zullen dan ook samen het podium betreden. Als Van Dyke Parks hier net als altijd zijn grote invloed en stijl laat gelden, dan zou dit wel eens het hoogtepunt van Crossing Border kunnen worden. En dat meen ik.
Niet dat er niet ook andere leuke dingen te zien zijn. Natuurlijk. Wat te denken van de folky Alela Diana, die met een aantal intieme concerten in Nederland reeds hoge ogen gooide. Wat te denken van Death Cab For Cutie, al verwacht tijdens de zomerfestivals, maar nu pas op een groot festival in Nederland te zien. En Stef Kamil Carlens die samen met begeleidingsband The Gates of Eden een Bob Dylan Tribute zal doen. (Denk niet dat ze I'm Not There kunnen overtreffen, maar da's toch een soort appels en peren, dus soit.) Vergeet ook niet even naar Frightened Rabbit te gaan kijken, als je op tijd bent. Een alleraardigst bandje, dat hier best wat steviger voet aan de grond mag krijgen.
En als altijd ren ik net zo hard op en neer om de stem van enkele fijne schrijvers mee te kunnen pikken. Vergeet bijvoorbeeld niet naar Jaap Robben te gaan luisteren, die met zijn bundel Zullen we een bos beginnen? de beste kindergedichten (voor kinderen van 8 tot 80, zullen we maar zeggen) schreef. Of Frederic Beigbeder, een Frans schrijver met alweer drie boeken op zijn naam, van wie het meest recente boek Vergeef me binnenkort in Nederland zal verschijnen (lees hier de voorpublicatie). Indrukwekkend, vond ik. Laat ik ook niet vergeten Louis Theroux, zoon van nog zo'n groot schrijver Paul Theroux, te noemen: een van de beste presentatoren van de wereld, werkzaam voor de BBC en in die hoedanigheid ook beschrijver van zijn ervaringen. Zijn boek Reizen door de subculturen van Amerika verschijnt dit najaar in Nederland.
Vrijdag
En dan is het vrijdag en dan hebben we het hoogtepunt misschien al gehad… Nou, bereid je maar weer voor op nog meer hoogtepunten. CB heeft dit jaar – eigenlijk net als andere jaren – een weerzinwekkend sterk programma in elkaar gedraaid. Op vrijdag is het lastig kiezen tussen vele goede artiesten. Fleet Foxes is op deze dag absoluut mijn favoriet: deze band zorgde voor een van de mooiste albums van 2008 en zal er met hun barokke samenzang misschien voor zorgen dat Van Dyke Parks nog een dagje in Den Haag zal blijven. The Swell Season, band rond Frames-zanger Glen Hansard en de Tsjechische Markéta Inglová, die ook samenzongen in de aardige muziekfilm Once. Maar dan is Shearwater al begonnen. En The Ideal Husband (omschreven als een mix tussen Ry Cooder en Hawaii) ook.
En Emmy the Great, nieuwe ster aan het anti-folk departement, volgt daar weer op. Seasick Steve, een uit de goot getrokken zwerver die net had besloten nooit meer gitaar te gaan spelen, mag zijn bluesvolle liedjes ook ten gehore brengen, de Tindersticks vervangen The Dears, Tom Baxter speelt deels gelijk met Ben Folds en Kristin Hersh bestaat ook nog en zingt en leest voor. En vergeet niet, dan heb ik nog steeds een heleboel niet genoemd: op vrijdag zijn er domweg te veel goede dingen. Te veel dingen die in mijn smaakveld passen? Zou het aan mij liggen? Nee, want CB was op vrijdag als eerste uitverkocht. O, de schrijverstip van vrijdag? De lieve, goede Charlotte Mutsaers. Haar Koetsier Herfst behoort tot de grappigste en mooiste, maar tegelijk ook meest melancholische van in 2008 gelezen boeken.
Overigens heeft Subbacultcha bovendien een eigen avond op een nieuwe locatie: de Illusie, kunstpand in Den Haag. Bands als The Moi Non Plus en Julie Mittens zullen daar spelen en met zo'n programma ben je niet eens een alternatief, maar een waardevolle toevoeging.
Zaterdag
De dag die vooraf het minst interessant leek, maar als je goed kijkt, dan brengt ook deze dag alleen maar goede dingen. Misschien wat minder bekend, zo op het eerste gezicht, maar niet minder goed. De tip voor deze dag is het optreden van The Black Keys, die met hun laatste album een wat rustiger weg zijn ingeslagen en vooral een heel album heel erg mooie liedjes hebben gemaakt. Los van deze tip zal ik ook Eli Paperboy Reed niet gaan missen. Zijn optreden in Nijmegen heeft ie afgezegd en alleen Crossing Border en Paradiso zal hij nog aandoen. Rock 'n Soul van vroeger, met hartezeer en hartverscheuren die lang uit de muziek verdwenen waren. Als je in de sfeer van de oude liedjes zit, ga dan door naar de Engelse, maar zich Amerikaan voelende Pete Molinari. Ook hij voelt zich meer verwant met vroeger dan met nu, maar hij zit meer in de rauwe singer-songwritertraditie van Bob Dylan en Hank Williams.
Nog donkerdere country noir vinden we terug aan het begin van de avond bij The Willard Grant Conspiracy en iets minder donker, maar wel Amerikaans zijn The Cave Singers. Meer vrolijkheid bij de zeskoppige The Phantom Band, the new next band uit Schotland. Evenals voorgaande jaren is er op een van de podia van CB weer een Schots Podium ingericht, ditmaal de iets kleinere zaal bovenin de Schouwburg die niet voor niets Paradiso heet.
Brett Anderson mag het in zijn eentje in de Schouwburg proberen, maar ik had liever een reünie van Suede gezien. Liam Finn mag het zonder zijn vader proberen, en dat zou best eens een aardig optreden kunnen zijn.
Kathleen Edwards verdient de File Under-aanprijzing want zij gooit hoge ogen bij de File Under-redactie (vooral onder de mannen?!?) en The Pedro Delgados is een van de leukste bandjes – nog meer country en Americana, maar dan uit Nederland – van dit moment, maar Jan Rot nog steeds een begenadigd liedjesvertaler (van de Matthäeuspassion tot Elvis, zowel Presley als Costello, Leonard Cohen en James Taylor), dus ik denk ik dat ik eens naar Jan Rot ga kijken.
Er is veel te veel te doen op Crossing Border. Ik ga zo veel mogelijk voor jullie bekijken.
Leuke suggesties. Enne….. de genante blunders in de Nederlandse Therouxvertaling zijn niet van mijn hand!
De onthutste vertaler (moest ik even kwijt; ha)