Sepultura

De morrende achterban heeft er al jaren moeite mee dat Max Cavalera niet meer aan het roer staat van Sepultura. Nu ook drummer en broerlief Igor Cavalera zich heeft aangesloten bij het familiebedrijf Cavalera Conspiracy, lijkt Sepultura zijn twee belangrijkste steunpilaren verloren te hebben. Toch is het onlangs verschenen album A-lex goed ontvangen en mogen we zelfs spreken van een Sepultura-revival. Wellicht omdat het fundament van de band overeind gehouden wordt door Andreas Kisser, hij is al ruim twintig jaar de gitarist. Of ligt het toch aan de conceptalbums Dante XXI en A-lex? Zwaar materiaal als de dichter Dante en componist Beethoven spoken rond in het collectieve brein van Sepultura. Dan stel je natuurlijk de vraag: hoe doordacht zijn deze conceptalbums eigenlijk? Is het een gimmick om te verhullen dat deze mannen geen nummers kunnen maken met een kop en een staart? En misschien nog wel belangrijker: staan deze heren op Lowlands?

mij=Interview: Mark Boomsma. Foto's: Dennis
A-lex is na Dante XXI jullie tweede conceptalbum. Waarom kozen jullie A Clockwork Orange als uitgangspunt voor dit album?
Eerlijk gezegd vind ik dit ons derde conceptalbum, want eigenlijk was Roots het eerste. We hebben toen zoveel aan oorspronkelijke Braziliaanse muziek gedaan, dat je wel van een conceptalbum kunt spreken. Maar wat we gedaan hebben met Divina Commedia van Dante op onze vorige plaat was natuurlijk wel iets heel anders. Het beviel ons echter zo goed dat we dat nog een keer gedaan hebben, hoewel A Clockwork Orange wel een stuk moderner is.
Gaat je voorkeur uit naar de film of het boek?
We hebben het echt op het boek gebaseerd. De film is slechts een interpretatie van het verhaal en daarnaast heeft de schrijver Anthony Burgess zo uitzonderlijk en bizar leven geleid, dat we vonden dat dat er in verwerkt moest worden. We hebben veel onderzoek gedaan naar wat er allemaal gebeurd is met het verhaal. Zo heeft de BBC een prachtig hoorspel gemaakt over A Clockwork Orange, en in Brazilië is zelfs een Portugese versie verschenen. Om slechts de film van Stanley Kubrick te gebruiken is te beperkt. In zijn film ontbreekt namelijk het laatste hoofdstuk, dat is in de Amerikaanse versie van A Clockwork nooit verschenen.
Zie je iets van jezelf terug in hoofdpersoon Alex DeLarge?
Ik denk dat de hele band wel overeenkomsten heeft met hem, eigenlijk heeft iedereen ze. Zoals ik het verhaal zie gaat het om vrijheid. De vrijheid om fouten te maken. Neem bijvoorbeeld het begin van de film, als Alex nog een tiener is. Hij is arrogant en vandalistisch, ondanks dat hij behoorlijk intelligent is. Hij wordt gestraft voor zijn fouten, terwijl je als je jong bent van je fouten moet leren, want dat vormt je. You only learn when you fuck up. Daar gaat het verhaal over. De vrijheid om jezelf te vormen zonder dat een overheid of een kerk je vertelt wat je moet worden.
Alex is geobsedeerd door Beethoven, heb jij een componist die je fascineert?
Ik hou ontzettend van klassieke muziek. Mijn opa en mijn vader luisterden graag naar Braziliaanse en Duitse componisten. Mijn grootouders komen namelijk uit Hamburg. Mijn moeder is Sloveens en mijn vader Braziliaans. Tsja, dat heeft iedereen in Brazilië. Het is een grote melting pot. Maar mijn opa luisterde graag naar Wagner, Bach en zelfs van die Tiroler popmuziek. Toch was Beethoven de beste; hij maakte als eerste heavy metal. Hij was de allereerste hardrocker.

Zodat we een idee hebben waar het volgende conceptalbum over gaat: wat lees je nu?
Ha! Momenteel lees ik de biografie van Spinoza, de filosoof. Hele interessante man, hij heeft een roerig leven gehad. Zijn ouders waren Portugees, maar hij was geboren in Amsterdam. Ik vind het fantastisch hoe hij de ideeën over vrijheid van die tijd probeerde te veranderen. Dat je mag denken wat je wil, zonder dat je daarvoor het risico loopt bedreigd of mishandeld te worden. Die gedachten hadden wel consequenties voor hem. Hij is neergestoken vanwege zijn ideeën. Hij zou best een figuur kunnen zijn voor een volgend album, vanwege zijn politieke en theologische gedachten. Derrick (de zanger, red.) leest ook veel en we hebben het veel over mogelijke onderwerpen waar we over kunnen schrijven. Het is een prachtige bron voor inspiratie, om muziek te maken met een basis buiten de muziek.
Met Dante XXI en A-lex is Sepultura meer hardcore geworden. Heeft het vertrekt van Igor hier aan bijgedragen, oftewel is Sepultura veranderd?
We blijven altijd veranderen. Dat deden we begin jaren negentig, maar ook al voordat ik bij de groep zat. Het ging altijd om barrières te doorbreken. Dus ja, we zijn veranderd. Dat maakt onze houdbaarheid langer. Zolang de verandering maar gestaag gaat. Natuurlijk was het vertrek van Max moeilijk en abrupt, omdat we toen op ons hoogtepunt zaten. Sepultura stond destijds op een speciale plek en hij vertok op het allerslechtste moment. Het was erg moeilijk om de band weer op te bouwen.
Vanwaar dan toch die groovemetal in het nummer “Filthy Rot”, waarin we toch duidelijk de ouderwetse Sepultura terughoren?
Die verwijzing hoorde daar gewoon, want in het verhaal zijn de gevoelens van Alex ook behoorlijk primitief. Het nummer gaat over het begin van de film. Het feit dat hij in een bende zit is net alsof hij onderdeel is van een tribe. Om een territorium vechten is natuurlijk chaotisch en wetteloos, en dat verbeeldt het. En daarnaast: we willen ook geen slaven zijn van onze eigen muziek. Wanneer wij die tribalsound een plek kunnen geven dan doen we dat.
In het nummer “Ludwig Von” zit een metalversie van werk van Beethoven. Veel fans vinden het een breekpunt op het album. Is het niet een beetje gekunsteld?
Ja, dat klopt. Maar dat is ook een onderdeel van het verhaal. We wilden het er sowieso op hebben, want zonder een stuk van Beethoven vonden we het album incompleet. We deden eigenlijk hetzelfde als wat we deden met de Xavante-tribe op Roots. We wilden de muziek niet veranderen, maar het samenvoegen met Sepultura. Om extra kracht te verkennen. Ik ben er erg tevreden over.

Het had gemakkelijk de afsluiter kunnen zijn. Waarom is het dat niet?
Het is ook één afsluiter, de afsluiting van de film. Het nummer dat daarna komt, Alex IV, is eigenlijk de afsluiter van het boek met het ontbrekende laatste hoofdstuk. Daarin wordt uitgelegd dat Alex Delarge eigenlijk een gezin wilde, een normaal leven. Het is het ontbrekende einde.
Tijdens de Latin Grammy Awards speelden jullie zeer verrassend het nummer “The Girl From Ipanema”. Bestaat er een kans dat jullie ooit meer Bossa Nova spelen?
Nee, zeker niet. Maar soms komt er een kans om zoiets te spelen. Dit was in het kader van het vijftigjarig bestaan van de Bossa Nova. Ze wilden de twee bekende muzikale exportproducten van Brazilië verbinden. Toen vroegen ze ons om iets samen te stellen. Dat Derrick in het Portugees zong was wel speciaal. Maar we zullen het nooit in onze set opnemen. Dat past gewoon niet.
Komen jullie deze zomer nog terug voor de festivals?
Ja. We hebben een Europese tour gepland. We komen zeker terug voor de festivals in Nederland. In juni zullen we bekend maken waar en wanneer.