Evergrey

‘Misschien waren we tot nu toe slimmer dan goed voor ons was’, concludeert Evergrey-frontman Tom Englund. Hij probeert te verklaren waarom het nieuwe album Glorious Collision over het algemeen als melodieuzer wordt ervaren. ‘Voorheen verstopten we de melodie achter zware gitaren. Die gitaren vonden we het belangrijkst. Nu zien we dat het lied op zichzelf het belangrijkste is. En dus geven we andere instrumenten de kans om op de voorgrond te treden.’

Dat inzicht komt voort uit het feit dat Englund zelf en toetsenist Rikard Zander de nummers dit keer met zijn tweeën hebben geschreven. ‘Verder was er namelijk niemand’, lacht Englund. Een jaar geleden stapten bijna alle overige bandleden op.

mij=Interview: Vincent.
Vier kapiteins
Het geluid van Evergrey was voornamelijk gebaseerd op gitaren en dat had een duidelijke oorzaak. 'Mij maakt het niet uit of een gitaar, een keyboard of een drumstel het geluid van een nummer bepaalt. Ze zijn wat mij betreft even waardevol voor Evergrey. Maar onze gitarist was vanzelfsprekend dol op gitaren en hij schreeuwde het hardst. De toetsenist vond het niet de moeite waard om wat gewicht in de schaal te leggen, dus verdween hij naar de achtergrond.'
Evergrey was de laatste jaren als een schip met vier kapiteins, legt Englund uit. 'We vonden allemaal dat onze mening voorrang kreeg boven die van de rest. Het is dan belangrijk dat iemand eindverantwoordelijk is. Natuurlijk heeft iedereen iets te zeggen, maar iemand moet de knoop doorhakken. Één kapitein dus, in plaats van vier.'
Englund terug aan het roer
Uiteindelijk brak de interne strijd de band op. 'We zagen elkaar ook veel in onze vrije tijd, lekker barbecueën bijvoorbeeld. Dat gaf totaal geen problemen. Maar zodra Evergrey in beeld kwam, werd het zakelijk en ging het mis. Het kwam tot een punt waarop we niet meer van elkaars gezelschap genoten.'
Het werd voor Englund, als bandlid van het eerste uur, tijd om zijn plek aan het roer terug te winnen. Hij was echter geenszins van plan om de overige kapiteins ruwweg kiel te halen. 'Ik heb Henrik (gitarist) uitgelegd dat het beter was dat hij zelf zou opstappen, dan dat ik hem weg moest sturen. Als vriend is hij namelijk veel belangrijker voor me dan als gitarist van mijn band. Hetzelfde heb ik Jonas verteld. Ze begrepen allemaal dat ik uiteindelijk de eerste stuurman was en hadden hetzelfde gevoel.'

Baan van 9 tot 5
'Toen dat achter de rug was viel er een last van mijn schouders', verzucht Englund. Hij zakte onderuit in zijn sofa in de studio en voelde zich gelukkig. 'Maar nog geen seconde later dacht ik: 'Fuck, wat moet ik nu?' Ik begon me af te vragen of ik hier nog wel mee door moest gaan.' Evergrey bestaat al sinds 1995 en de afgelopen acht jaar heeft Englund van de band kunnen leven. 'Maybe it's time to cut your fucking hair and get a job, dacht ik bij mezelf. Dat ik een gewoon leven kon gaan leiden, met een baan van 9 tot 5, dat was wel een romantische gedachte. Maar het is toch een droom gebleken waar ik nog even afstand van wil nemen.'
'Het probleem is dat ik niet normaal functioneer. Als ik ga zwemmen is dat eventjes fijn, maar al snel denk ik weer: 'Hoe zit het eigenlijk met die T-shirts? Hoe zit het met die gitaar die ik nog moet repareren? Hoe moet ik dat nummer afmaken?' Dat gaat zo de hele dag door. Ik heb er zelfs last van als ik slaap, dus ik slaap slecht. Behalve tijdens een toer, want dan ben ik meestal dronken als ik ga slapen.'
Drie nummers in een week
Kort nadat de overige bandleden waren opgestapt, belde Englund het enige overgebleven bandlid Zander op. 'Ik vroeg hem wat hij nu wilde, of hij nog wel door wilde gaan. Hij twijfelde daar niet over. Maar hij maakte zich wel zorgen over het feit dat ik hem die vraag stelde. Hij had nooit verwacht dat ik zoiets zou vragen. Het was ook de eerste keer in mijn leven dat ik eraan dacht om Evergrey achter me te laten.'
Englund gaf aan wat bedenktijd nodig te hebben. Pas na een dag of tien spraken ze elkaar weer en besloten om te proberen een nummer te schrijven. 'Gewoon, om te kijken of we dat sowieso nog wel konden. Maar we schreven binnen een week drie nummers, die goed genoeg waren om uiteindelijk op het album te komen. [“Leave it behind us”, “Wrong” en “Out of reach” -red.] Dus zijn we doorgegaan.'
Geen audities
Maar twee personen maken nog geen band. Na het schrijven van tien nummers besloten Englund en Zander op zoek te gaan naar nieuwe bandleden. 'We hebben vrienden gebeld met de vraag of zij nog iemand kenden. We hebben niet eens audities gehouden, geloof je dat? Want als iemand ons door vrienden wordt aangeraden, dan spreekt het voor zich dat hij wel zal kunnen spelen. Het ging ons er voornamelijk om dat we goed met hem kunnen opschieten.'
Ze komen onder meer de jonge drummer Hannes van Dahl op het spoor. 'Hij was twintig. Over tien jaar, als ik oud ben, moet je eens kijken waar hij staat. Hij is al een fantastische drummer, dat kan alleen maar beter worden.'

Winning team
'We zijn eigenlijk net een voetbalteam. Eens in de zoveel tijd wisselen we de spelers in voor betere', lacht Englund. 'Alleen betalen wij ze niet, haha. 'Hier heb je een traytje bier, take it, play and fuck off!''
Toch heeft Englund het gevoel dat hij nu een winning team om zich heen heeft. Glorious Collision is dan ook een album dat meer hoop uitstraalt. 'Dat deden onze vorige zeven albums ook, maar om de een of andere reden hadden mensen soms moeite dat er uit te halen. Maar dit album straalt het meer uit dan ooit tevoren.'
Het spreekt voor zicht dat dit voortkomt uit het uiteenvallen van de vorige formatie. 'Natuurlijk is dat een prominente factor. Een maand nadat de anderen Evergrey hadden verlaten, hadden Rikard en ik al vijf nummers af. De teksten gaan vanzelfsprekend over hoe we ons in die periode voelden. We moesten breken met jongens met wie we inmiddels de helft van ons leven hadden doorgebracht.'
Zoals Englund ook had gehoopt, is de vriendschap niet verloren gegaan. Hij spreekt de oude bandleden nog steeds. 'We hebben laatst ook heel kort even het album laten horen, door een koptelefoon in een café. Ze vinden dat Evergrey op dit album beter klinkt dan ooit tevoren.'
Lovende woorden
Het zijn niet de enige lovende woorden die Englund ten deel zijn gevallen. 'Ik ben nu al drie weken continu bezig met promotie. Het is opvallend hoeveel aandacht er ineens is, dit is tenslotte al ons achtste album. En vooral in de Verenigde Staten, waar ongeveer 90% van de journalisten dit het beste Evergrey-album ooit vindt. Er is ineens een soort unanieme lofzang.'
Volgens Englund is Evergrey eindelijk geworden wat de mensen ervan verwachtten. En dat bedoelt hij positief. 'Ik ben daar alleen maar blij mee. Het is voor mij namelijk een heel natuurlijk proces geweest. Voor buitenstaanders zat er twee jaar tussen dit album en het vorige. Ze horen daarom ineens een verschil. Maar ik ben daarin meegegroeid.'
'Het is wel vreemd. Een jaar lang werk je aan een album dat in je hoofd zit. En nu is het ineens niet meer van mij, maar van jou.'