Amatorski

Bijna iedereen in Nederland heeft wel eens dat ene bekende nummer van het Gentse Amatorski gehoord, ook al zal de bandnaam (afgeleid van de film Amator van Kieslowski waar frontvrouw Inne Eysermans haar Poolse wortels door leerde kennen én ook meteen een bescheiden naam die stond voor haar lo-fi begintijd) niet meteen een belletje doen rinkelen. Hun “Come Home” werd namelijk in die ene mineraalwater-reclame gebruikt. Als ik opper-Amatorski Inne en bassist Hilke Ros in hun thuisstad spreek is dat dan ook een onderwerp waar ik niet omheen kan.

Inne: ‘Mijn overgrootouders schreven brieven aan elkaar tijdens de Tweede Wereldoorlog en mijn grootmoeder heeft mij die laten lezen. Mijn overgrootvader schreef niet zozeer over de situatie aan het front, maar was meer begaan met hoe alles thuis liep. En mijn overgrootmoeder was eigenlijk net zo. Die verhalen die iedereen wel zou willen lezen hebben mij dan geïnspireerd om “Come Home” te schrijven.’

mij=Interview: Nathalie
En na het plotse succes van die single in België werd het nummer onder een commercial gezet …
Hilke: ‘Vooral in Nederland heeft dat onze bekendheid doen stijgen. Ik denk dat veel mensen het daardoor voor het eerst gehoord hebben. Het is in Nederland wat later doorgesijpeld wat me met Amatorski in België aan het doen waren.’
Hebben jullie dat succes nog als een last ervaren qua richting die jullie met de rest van het materiaal op wilde?
Inne: ‘”Come Home” is geschreven op het moment dat de meeste andere nummers voor de tweede plaat ook geschreven zijn. Die nummers waren er al, dus dat heeft geen extra druk opgeleverd. Nu voelen we die druk veel meer om iets anders te maken omdat we nu meer beïnvloed worden door het publiek. Maar daardoor laten we ons niet gek maken. Die eerste twee platen zijn immers ook vanuit onszelf gekomen.’
Komen alle nummers van jou of is het inmiddels meer een groepsproces?
Inne: ‘Nu is het meer een groepsproces. Dat is in de loop van die twee platen zo gegroeid. Ik speel nu zo een drie jaar met de andere bandleden samen. Maar ik moet wel zeggen, dat ik nog steeds meer op mezelf werk dan met andere mensen in een ruimte. Hilke kan beide wel goed en bij de andere twee is het meer een groepsgebeuren. In die zin gaat er niets veranderen en zal ik mezelf ook niet kunnen veranderen. Arrangementsgewijs wordt het wel steeds meer een groepsproces.’
De eerste EP Same Stars We Shared kwam vorig jaar uit tijdens Record Store Day.?
Hilke: ‘Klopt. We hebben eigenlijk ieder jaar iets uitgebracht tijdens Record Store Day.’
Inne: ‘We vinden dat echt een heel mooi project.’
Hilke: ‘Het was op initiatief van een platenwinkel hier in Gent waar Inne werkte. Ze had al laten weten dat ze met Record Store Day iets wilde doen met Amatorski. Het was dan ook een mooie gelegenheid om met iets naar buiten te komen. Te meer ook omdat het net na alle aandacht van Humo’s Rock Rally en de radio was, ideaal dus.’
Inne: ‘Het past ook gewoon bij ons. Het gaat hier om de onafhankelijke platenzaken he, en niet om die grote ketens. Wij proberen ook zoveel mogelijk op die manier te werken.’
Hilke: ‘Die EP voor Record Store Day was op het label van de platenzaak. Voor de beide cd’s hebben we alle opnames zelf bekostigd, low budget opgenomen en in eigen beheer uitgebracht (distributie Munich, red.) Dat is wel iets waar we ons goed bij voelen om het zo aan te pakken.’
Hebben jullie lang moeten werken aan TBC?
Inne: ‘Dat was vrij snel opgenomen, maar het is wel een hele andere manier van werken geweest. Twee jaar geleden waren veel nummers er al en zijn er in de loop van de tijd een paar nummers bijgekomen. We spelen de nummers altijd al live voordat we een plaat opnemen en zo vormen we de nummers. Het opnemen zelf heeft maar een week geduurd. Er is nooit een moment van rust, er komen altijd wel dingen tussen die afleiden nu. Maar ik ervaar dat ook weer niet als druk. Twee jaar geleden was die rust er wel en was ook niemand rondom mij die wist wat ik aan het doen was, ik denk dat dat ook meespeelt. Toen was het mijn moeder nog die de demootjes beluisterde (lacht).’
En als je met nieuwe stukken aankomt, heb je dan nog steeds vetorecht in de band?
Inne: (grinnikt) ‘Eh, nou ik geef altijd een sampletje af en loop meteen weg.’
Hilke: ‘Ik denk echt dat wij nog maar tien procent gezien hebben van wat zij gemaakt heeft.’
Is dat dan gene?
Inne: ‘Ik ben nogal kritisch op mezelf. Die dingen laten horen dat doe ik niet al te graag. Zeker niet aan mensen die er iets vanaf weten. Het laatste nummer dat we samen gemaakt hebben, daarvoor had ik twee ideetjes aan hen laten horen en iemand zegt dan, we smijten die bij elkaar. En op een uurtje was dat hele nummer gewoon af.’
De diversiteit op TBC, is dat iets wat jullie wilden benadrukken?
Inne: ‘Het idee daarachter is toch wel dat ieder nummer zijn eigen verhaal heeft en dat moet ook weerspiegeld worden in de sound.’
Jullie nieuwste project is Amatorski Film waarmee langs de Vlaamse cultuurcentra getrokken wordt.
Hilke: ‘We hebben een oude film uit 1928 in ons programma opgenomen, er een soundtrack bij gemaakt en daarnaast spelen we ook gewoon de nummers van onze albums waar dan wel nieuwe filmbeelden bij zijn gemaakt. Bij ons optreden in Bergen Op Zoom gaan we het zeker ook brengen maar bij de andere optredens in Nederland zullen het de meer gangbare concerten worden, al kan het zijn dat we wel iets van de visuals zullen meenemen. Amatorski Film is tot stand gekomen doordat een aantal jonge filmmakers ons mailden met de vraag of we niet iets samen konden doen omdat ze ons werk inspirerend vonden. Maar uiteindelijk was het niet zo realistisch om met al die mensen samen te gaan werken en hebben we gekozen voor Stien De Vrieze. Daarnaast kwam iemand van het filmhuis van Mechelen met de suggestie om iets met een oude stille film te doen. Dat is blijven borrelen en uiteindelijk zijn we bij Charles Dekeukeleires Impatience terecht gekomen. Zo is het hele project zo een beetje ontstaan. Het is een tamelijk obscure film die in onze Vlaamse filmgeschiedenis toch wel belangrijk is omdat die zeer experimenteel is. Hij wordt wel eens vergeleken met Un Chien Andalou van Bunuel. Het is vooral een bekende film onder cinefielen.’
Inne: ‘Het is een beetje een vergeten documentairemaker en cineast eigenlijk.’
Hilke: ‘Het hoort wel bij ons dat we niet gewoon een band willen zijn die liedjes op een podium staat te spelen. Maar het is moeilijk om uit te leggen hoe we het brengen. (lacht) Je moet gewoon komen kijken.’
Is het sowieso belangrijk voor jullie om visuele aspecten in concerten te verwerken?
Inne: (na een lange stilte) ‘Ik weet het niet eigenlijk, ik denk wel dat het belangrijk is, maar je kunt ook al veel bereiken door met licht te spelen. De sfeer moet gewoon juist zitten en dat hoeft niet altijd met visuele dingen te zijn. Het is fijn dat we dat nu kunnen doen omdat het iets apart is dat los staat van de normale tournees, maar om dat nu tien jaar aan een stuk zo te gaan aanpakken zie ik ook weer niet zitten. We willen zoveel mogelijk variatie en blijven proberen een uitdaging aan te gaan op verschillende manieren.’
Dit is niet de eerste kennismaking met het maken van een soundtrack voor jullie, de bekroonde korte film Badpakje 46 (trailer hier) werd ook door jullie van muziek voorzien. Hoe is dat tot stand gekomen?
Inne: ‘De regisseur (Wannes Destoop) studeerde toen nog aan het KASK (Koninklijke Academie voor Schone Kunsten van Gent) en ik moest voor een opdracht [Inne studeert muziekproductie aan het Conservatorium, red.] muziek maken bij een film dus nam ik contact op met het KASK. Ik had al eerder eens iets gemaakt bij een animatiefilm en ineens stond hij bij mijn deur om Badpakje 46 te laten zien en wilde hij absoluut dat Amatorski de muziek ging maken bij de korte film. Ik vond de film heel tof en kon daar eigenlijk geen nee op zeggen, ook al was het toen superdruk en hadden we maar een week de tijd. We hebben bijvoorbeeld ’s nachts om vier uur nog een zanglijn moeten inzingen. (mompelend) Twee jaar geleden vond ik het een verschrikkelijke opname en was ik er eigenlijk niet tevreden mee, maar nu relativeer ik het en valt het eigenlijk best mee. Het is een prachtige film en de muziek erbij, het is een moment. Ik ben wel benieuwd hoe ik er over tien jaar over denk.’
Wordt Amatorski ook beïnvloed door dingen buiten de muziek?
Inne: ‘Dat denk ik wel ja. Vooral vroeger toch. Als er iets gebeurt, dan kan ik wel echt mijn ei kwijt in de muziek. Al is dat nu wel minder. Uiteindelijk beïnvloedt alles dat om je heen gebeurt je in je doen en laten.’
In Nederland begint het voor jullie nu ook echt te lopen?
Hilke: ‘Vandaag heb ik afrekening van iTunes van oktober eens bekeken en ik denk dat het effect van een programma als De Wereld Draait Door echt wel merkbaar is hierin. De dagen na ons optreden daar werd er op Twitter over ons gepraat, alleen zaten we middenin een drukke tour hier in België dus meteen opvolgen zat er niet in. Het verhaal in Nederland moet nog voor een groot deel beginnen, denk ik. Begin januari doen we een korte tour door Nederland en dat is het voorlopig wel.’
Nadat het interview afgelopen is en we het nog even over de samenhang tussen de muziek en zang hebben in hun muziek laat Inne me nog weten dat ze bewust niet wil dat haar stem de overhand krijgt in de muziek. ‘Het moet echt één geheel zijn. Ik heb daar echt bewust aan gewerkt met de engineer.’