Braids

Met het debuut Native Speaker leverde het jonge Canadese collectief Braids een zwierige, dwarse plaat af: zeven slimme, uitdijende songs die relaties, seks en liefde tijdens de puberteit verkennen. Dartelende gitaarloopjes stoeien neurotisch met aanzwellende soundscapes, gevormd tijdens zangeres Raphaelle Standell-Prestons kniezende zoektocht naar een eigen identiteit. Opvolger Flourish // Perish is natuurlijkerwijs een typische coming of age-plaat geworden. In plaats van gierig verschillende stijlen bijeen te rapen, kozen Standell-Preston, drummer Austin Tufts en multi-instrumentalist Taylor Smith heel berekenend voor een minimalistisch, vrijwel uitsluitend elektronisch geluid. Deze artistieke keuze had echter het vertrek van toetseniste Katie Lee tot gevolg.

Flourish // Perish lijkt te zijn geconstrueerd als een klassieke tweeluik. Op single “In Kind” – tevens het enige liedje op de plaat waar Braids gitaar toepast – lijkt Standell-Preston weer te verlangen naar de babytijd. “Het is net als bij dat verschrikkelijke nummer, van wie was het ook alweer?”, piekert Standell-Preston. Ze zingt vervolgens halfslachtig het refrein van “If I Knew Then What I Know Now” van Rod Stewart. “Soms wil je niets liever dan weer een baby zijn, zodat je alle ellende die je overkomt – en zelf aanricht – ongedaan kan maken.”
Terwijl File Under aanschuift bij Standell-Preston en drummer Austin Tufts in Café De Pont, koekeloert een baby over de schouder van zijn moeder naar binnen. Standell-Preston smelt ter plekke: “Aww he is so cute!” Ze legt haar vingertoppen tegen de raamwand, op de plek waar het piepkleine handje haar aan de andere kant toereikt. De onbevangenheid waarmee het kind contact zoekt met een vreemde, dat is volgens Tufts precies hoe Braids Flourish // Perish benaderde. “We wilden juist vooral dingen verkennen waar we nauwelijks kennis van hadden.”

mij=Interview: Jasper Foto: Storm
Jullie optreden op het Best Kept Secret-festival was een van de eerste Braids-shows als trio. Wennen?
Austin: ‘Ja, het was absoluut wennen. Omgaan met het spelen als trio, maar ook het vertolken van nieuwe liedjes met totaal nieuwe uitrusting. De nummers op Flourish // Perish hebben we nauwelijks gespeeld sinds ze geschreven en opgenomen zijn. Maar het is heel verfrissend om ze eindelijk in een live-setting te mogen neerzetten…dan wel door een imposante soundsystem!’
Raphaelle: ‘Het live spelen voelt voor mij nog steeds onwennig. Ik ben geen klassiek getrainde toetsenist, want ik begon met liedjes schrijven op gitaar. Maar bij de meest recente liedjes – materiaal waar we na Flourish // Perish aan werkten – voel ik me juist wel comfortabel, omdat ze binnen deze nieuwe live bezetting zijn geschreven. Flourish // Perish is niet geschreven met onze instrumenten…’
Austin:’…maar met ons hoofd. Het is een directe link tussen ons hoofd naar de computer. De nieuwe post-Flourish // Perish liedjes ontlenen zich veel beter binnen een live omgeving.’
Dus meteen weer nieuw materiaal schrijven in deze bezetting is noodzakelijk geweest om het materiaal op Flourish // Perish te kunnen vertalen naar het podium?
Raphaelle: ‘Ja precies. Wij leerden daardoor bijvoorbeeld “In Kind” spelen, een liedje dat we schreven toen we nog met zijn vieren waren.’
Hoe zit het met het materiaal op Native Speaker?
Raphaelle: ‘Momenteel hebben we behoefte daar even afstand van te nemen.’
Austin:’De afgelopen twee jaar heeft Braids drastische veranderingen ondergaan, dus we vonden het belangrijk alles helemaal opnieuw te benaderen. En vooral onze aandacht vestigen op muziek waar wij persoonlijk erg enthousiast van worden.’
Native Speaker is tamelijk ongrijpbaar qua invloeden. Het is een gelaagde plaat met veel opsmuk, spannende wendingen en ambient stukken – maar ook meer toegankelijke songs. Veel potentiële richtingen voor Braids om in te slaan. Wat maakte een plaat op de computer maken uiteindelijk zo aantrekkelijk?
Raphaelle: ‘Ik wilde echt iets compleet nieuws beginnen. We luisterden de afgelopen jaren voornamelijk elektronische muziek. Ik ben pas recentelijk weer gaan luisteren naar folk – ik heb onlangs weer eens Neil Young opgezet! Maar de afgelopen drie jaar heb ik de traditionele aanpak proberen te mijden.’
Austin: ‘We wilden met deze richting een nieuwe emotionele laag blootleggen. Alle geluiden die door ons hoofd spookten konden we niet met traditionele bezetting vastleggen. Het zijn geluiden die slechts in een digitale speelruimte te creëren zijn. Dat hebben we als beginpunt aangestipt.’
Raphaelle: ‘Daarnaast wilde ik niet verder gaan met slechts muziek maken om iedereen tijdens het repeteren gemotiveerd te houden. Heel veel muziek op Native Speaker is gearrangeerd met dat als uitgaanspunt. Zolang iedereen maar enthousiast en geëngageerd was bleven we urenlang repeteren, vaak om plichtmatig iets te verzinnen wat je zelf al instinctief zou spelen.’
Austin: ‘We wilden daarom nieuwe vormen van songwriting toepassen om andere emoties te triggeren die we anderzijds misschien nooit konden uiten.’
Op wat voor soort emoties doel je dan?
Raphaelle: ‘Meer directe emoties, vooral. Dat is iets wat vaak verloren gaat wanneer je met zijn vieren een beetje lukraak in de oefenruimte loopt te jammen. Het begint dan met een bepaald idee, dat vervolgens door collectieve inbreng wordt opgebouwd tot iets totaal anders dan het originele concept. Op Flourish // Perish wilden we vooral die voornaamste essentie vastleggen door creatieve opwellingen direct door te spelen naar de computer.’
Austin: ‘Het filteren van ideetjes is sterk geïnspireerd op de manier waarop Portishead haar nummers schreef op hun laatste album Third. Zij schreven een nummer met als uitgaanspunt slechts het fundament vast te leggen, het onontbeerlijke. En vervolgens daar steeds op terugvallen. Het was voor ons dus niet van belang om Flourish // Perish meteen live te kunnen spelen. We namen segmenten op en luisterden ze terug om ze extrinsiek te kunnen beoordelen. Om vervolgens te kijken hoe we daar op voortborduren. Dit gaf ons de mogelijkheid in hoog tempo geconcentreerd te werken. Als je een bepaalde melodie live speelt is het namelijk lastig te evalueren of je het zelf écht mooi vindt.’
Raphaelle, jouw zang klinkt een stuk introverter op Flourish // Perish. Soms klinkt het bijna alsof je van dichtbij in het oor fluistert.
Raphaelle: ‘Ja, ik heb mijn stem echt gevonden bij deze plaat. Met Native Speaker heb ik zo veel getoerd dat ik me op mijn gemak ben gaan voelen als zangeres. Ik heb mijn stem bij die plaat echt moeten toetsen: hoe ver is mijn bereik? Hoe hard kon ik schreeuwen? Nu ben ik meer gaan uitvissen hoe ik mijn stem op emotioneel vlak kon inspannen.’
Op Native Speaker zing je heel onverbloemd over thema’s als seks, liefde en relaties. Flourish // Perish oogt tekstueel gezien minder impulsief, wat meer precair misschien?
Raphaelle: ”Native Speaker is meer een projectie van mijzelf toentertijd; ik was een gefrustreerde tiener die allerlei tienerprobleempjes te verwerken had. Uitgaan met jongens, seks, feestjes… juist die dingen die aanzetten tot volwassen worden. Maar op Native Speaker deed ik mezelf eerlijk gezegd sterker en bozer voor dan ik werkelijk ben. Die trekjes heb ik wel, maar het was achteraf gezien toch een beetje een façade. Ik probeerde die barrières op het nieuwe album te doorbreken door mijn gevoelens meer op de mouw te dragen.’
Oprecht en eerlijk zijn als band is niet altijd zonder gevolgen. Zo hebben jullie vorig jaar afscheid moeten nemen van toetsenist Katie Lee. Wat is er precies gebeurd?
Austin: ‘Het begon slechts als onenigheid over de muzikale richting die Braids koos. Omdat we al zodanig aan de weg timmerden hadden we allemaal een bepaald toekomstbeeld voor de band. We hebben er veelvuldig over gediscussieerd, maar toen we eenmaal bezig waren…’
Raphaelle: ‘…beseften we pas hoe wezenlijk onze verschillen waren.’
Austin: ‘Wij drieën wilden heel graag de elektronische richting in, terwijl Katie een andere richting voor ogen had. Toen we verder keken dan slechts de creatieve verschillen werden ook de persoonlijke verschillen steeds duidelijker, ook betreft de mensen in onze directe omgeving. Heel veel hiervan kun je simpelweg toeschrijven aan onze persoonlijke ontwikkeling en verandering.’
Raphaelle: ‘In conflict komen is ook niet per definitie negatief zolang de partijen gezamenlijk tot een oplossing komen.’
Native Speaker opende zoals eerder gezegd veel creatieve deuren. Dan lijkt meningsverschil tussen vier ambitieuze muzikanten op een gegeven moment onvermijdelijk.
Raphaelle: ‘We zijn denk ik steeds meer gaan functioneren op niche, op datgene waar ieder bandlid in gespecialiseerd is. Austin is super goed met ritme en melodie, Taylor is begaafd in productie, compositie en opnames, terwijl ik mij ontferm over songteksten, zang en arrangementen. Ik heb altijd het gevoel gehad dat Katie nog niet begreep bij welke facetten ze zich precies nuttig kon maken.”
Austin: ‘Ze hield sterke emoties in toom en had geen idee waar de uitlaatklep zat. Daardoor raakte ze enorm gefrustreerd. Tijdens het opnameproces was er een periode van drie, vier maanden waar we alles probeerden voor haar – en mét haar – om die uitlaatklep te vinden, zodat ze in de grote som der delen zou passen. Helaas tevergeefs. Toch probeerden wij ons dusdanig aan te passen, totdat het écht niet meer ging. We dachten dat de band zou imploderen als het zo aanhield.
De situatie werd steeds grimmiger dus?
Raphaelle: ‘Inderdaad. We hadden dan weer twee weken ruzie en vervolgens twee weken repetitie. Enzovoort. Ik stopte altijd vroegtijdig met zingen, omdat ik het gevoel had dat zij niet wilde dat ik de aangewezen vocalist was. Dat zij op haar beurt wachtte. Daardoor voelde het constant alsof ik concessies moest doen.’
Austin: ‘Elke repetitie voelde weer alsof je over een glazen oppervlakte moest lopen. Vlak nadat we Katie vroegen de band te verlaten realiseerden we dat we haar als persoon ook niet vreselijk gingen missen. Dat klinkt misschien hard, maar we zijn inmiddels zover gekomen. Die vier maanden waren verschrikkelijk vermoeiend. We hadden Flourish // Perish al in grote lijnen met Katie erbij geschreven. Katie verliet de band in mei 2012, waardoor we die zomer de opnames af konden maken. In het najaar werd de plaat pas gemixt. Vorig jaar zijn we dus vooral veel gaan schrijven en opnemen.’
Aha, vandaar dus dat er inmiddels weer een compleet nieuw Braids-album in de steigers staat.
Austin: ‘Ja, zodra de mix klaar was begonnen we met het schrijven van nieuwe nummers. In januari werd het album gemasterd. Sinds het begin van dit jaar hebben we een tour gedaan met Blue Hawaii (Standell-Prestons andere band, opgericht samen met vriend en producer Alexander Crowan, red.) en wat optredens rondom SXSW. Dus we hadden periodes waar we niets op ons bord hadden, dus konden we de creatieve roes waar we ons in bevonden gemakkelijk doortrekken.’
Is het vertrek van Katie niet simpelweg het gevolg van zelf volwassen worden? Naarmate je ouder wordt ga je relaties en vriendschappen steeds meer onder een vergrootglas bekijken. Je bejegent dingen niet zo simpel meer als “woah, cool, jij speelt ook een instrument, zullen we een bandje beginnen?”
Raphaelle: ‘Precies! Wat jij hoopt te vinden in je eigen leven, wat voor soort mensen daar deel van uitmaken. En wat voor persoon je uiteindelijk wilt worden.’
Austin: ‘Hoeveel je bereid bent te geven en te nemen.’
Raphaelle: ‘Gaandeweg besef je dat sommige mensen niet door een deur passen en dat is oké. Het feit dat er in de band meerdere factoren spelen maakt het zo moeilijk. Het is in het verleden ook tussen mij en Austin gebeurd. Wij zijn sinds onze twaalfde, dertiende al maatjes, maar we zijn beiden inmiddels zodanig veranderd dat we ons kunnen inleven bij het beeld van negen jaar geleden van ons tweetjes aan het zwembad. Soms verlang je weer naar die onbevangenheid van toen. Het is daardoor af en toe moeilijk het individu die je bent geworden te aanvaarden. Maar als je in een band speelt met vrienden moet je je relaties blijven evalueren en bijspijkeren om praktische doeleinden. Austin is mijn beste vriend, maar ik moet ook met hem kunnen werken, snap je? Hetzelfde geldt voor Taylor, ook hij is in drie jaar tijd enorm veranderd als persoon.’
Jullie twee waren vroeger ook een stel. Als die vlam dooft probeer je een nieuwe betekenis aan elkaar te geven. Sommige mensen zijn niet bereid dat te willen doen, niet op tijd tenminste.
Raphaelle: ‘En sommige mensen kunnen dat simpelweg niet, bepaalde gevoelens bijstellen om een bepaalde situatie te dienen.’
Raphaelle, je wond je op toen bepaalde songteksten op Native Speaker door recensenten verkeerd geïnterpreteerd werden. Heeft dit meegewogen bij het veranderen van jouw insteek tijdens het schrijven van nieuw materiaal?
Raphaelle: ‘Nee, dat is absoluut niet doorslaggevend geweest bij het veranderen van mijn insteek. Bij poëzie en dergelijke kun je nooit honderd procent de betekenis achterhalen zonder dat de schrijver alles woord voor woord toelicht. De betekenis van een liedje is vaak zo dubieus. Het is net als een professor die scripties beoordeelt zoals hij ze zelf interpreteert. Maar ik werd een beetje misselijk van de hoeveelheid…’
Austin: ‘…geobsedeerde mensen die er zijn?’
Raphaelle: ‘Vooral die obsessie met mijn gebruik van the f-word en het praten over seks. Bij een plaat van Kanye West beargumenteert toch niemand over hoe vaak hij het woord “fuck” toepast? ‘
Austin: ‘Soms is het écht bizarre shit. Ik hoorde bijvoorbeeld een nummer van zijn nieuwe plaat met de tekst “Eatin’ Asian pussy with sweet and sour sauce.”
Raphaelle: ‘Dat is zo onbeschoft…’
Je kunt het ook interpreteren als onbeholpen poging tot humor.
Raphaelle: ‘Als vrouw denk je daar wellicht anders over. Maar in mijn geval was ik slechts aan het zingen over seks…en daar gebruikte ik toevallig profaniteit bij. Dáár raakte men zó op gefixeerd dat ze dachten dat ik van nature grofgebekt was. Dat ik geobsedeerd was door seks. Aan de andere kant ben ik seks steeds meer gaan ervaren als iets moois. Ik was tijdens Native Speaker echter nog bitter bij het ondervinden van mijn eigen seksualiteit. Maar in dit geval gaat het om een moment dat ik me nog helder herinner bij het lezen van een recensie. Ik probeer dit niet al te vaak te doen, maar soms ben je eenmaal benieuwd wat mensen vinden van je muziek. Maar deze recensie was een persoonlijke afbreuk waar ik een heel verontwaardigd gevoel aan overhield. Dat is het ergste gevoel, wanneer je een artikel leest waardoor je je als individu compleet miserabel voelt. Wanneer mensen je persoonlijk aanvallen in plaats slechts jouw kunst. Daar heb ik dus zo’n fucking hekel aan. Maar het gebeurt regelmatig, omdat mensen nu eenmaal geïnteresseerd zijn in het individu. Ik las dus een recensie die zo ontzettend gemeen was…ik besloot vervolgens een wandeling te maken door het park. Daar trof ik een moeder en dochter aan, samen schaatsend over een dichtgevroren meertje. Ik stopte en observeerde ze een tijdje en werd daardoor plots overvallen door een aangename kalmte, een innerlijke rust. Ik wilde me juist meer richten op teksten die vooral dit soort gevoelens oproepen, die wat contemplatiever zijn. In ieder geval niet meer schrijven over mislukte relaties met een of andere loser waarmee ik ooit het bed deelde. Ik heb het over grotere, samenhangende dingen. Volgens mij heeft iedereen in de band zoiets dergelijks ondergaan. Wij omarmen nu het diepzinnige en keren de drama de rug toe. In onze huidige muziek kun je dit traceren.’
Wil je nog iets kwijt over het Braids-album dat gaat komen?
Raphaelle: ‘Mijn vader heeft daar laatst een mooie opmerking over gemaakt: “Raph, from here on out you guys are gonna be on fire!”” (lacht)
Flourish // Perish komt 19 augustus uit via Full Time Hobby/Konkurrent. Op 10 september geeft Braids een concert in Muziekgebouw ‘t IJ in Amsterdam.