Dynamo is nog steeds wel een begrip in metal-land. De derde editie was voor het eerst op de kunstijsbaan in Eindhoven in 1988, en ze zouden daar een aantal jaar blijven tot ze naar Vliegbasis Welschap verkasten.
In 1998 kwamen ze nog een keer terug op de ijsbaan met drie dagen metal en 75 gigs (waar lieten ze al die bands en mensen eigenlijk?). Na een editie in 1999 (vuilnisbelt Mierlo, geen handige locatie) kwamen ze in 2000 voor een dagje naar mijn eigen Goffertpark in Nijmegen, waar ik ook (pas) voor het eerst het legendarische festival mocht bezoeken. Een fijne eerste ervaring met het festival, met o.a. Testament, Korn, Suicidal Tendencies en Iron Maiden. Testament staat sinds die tijd ook zeker in mijn lijstje favoriete bands, de band maakte daar een dikke indruk vanaf het grote podium.
In 2001 werd Dynamo door een uitbraak van mond-en-klauwzeer afgelast, het zou een driedaags festival worden in Lichtenvoorde, waar ik al kaartjes voor had gekocht. Die editie met o.a. Tool, Opeth, Disturbed, Motorhead, Napalm Death, Pain of Salvation, Slipknot, Savatage, en Spineshank was toch veelbelovend, maar zo’n afgelasting moet toch ook een flinke steek voor het festival zijn geweest. Wat kost dat wel niet. Een dagje Dynamo in 2002 was ik er weer bij (een dag na Bospop op hetzelfde terrein dacht ik) met o.a. Death Angel, Biohazard, Finntrol, Hermano, Zimmers Hole, Opeth, Pain of Salvation, Soulfly en Strapping Young Lad. Vooral die laatste act deed mijn oren bloeden geloof ik. Niemand had oordopjes in die tijd. In 2003 kwam er geen editie omdat er geen vergunning kon worden verkregen voor het nieuwe terrein bij Nuenen. De editie van 2004 in het Goffertpark moest ik overslaan geloof ik, maar de aller-, allerlaatste Dynamo Open Air in 2005 was ik er wel, in Hellendoorn (terrein Dauwpop), met o.a. Testament, Obituary, Jon Oliva’s Pain en afsluiter Anthrax in de stromende regen. Althans, het regende hard. Anthrax zelf stond wel in een tent. Mijn auto moest van de parkeerplaats worden getrokken; net als alle andere auto’s zaten we dik vast in de modder.
En toen was het over met Dynamo Open Air. Die laatste editie was niet al te druk, misschien was het geld dus op, of de organisatie kreeg het niet meer rond, of de juiste locatie kon niet meer worden gevonden. Maar waarom er nooit meer een DOA kwam weet ik eigenlijk niet. Fields of Rock nam het stokje toen nog een beetje over later (en een keer Ozzfest en Sonisphere in het Goffertpark kan ik me herinneren), en ook FortaRock wist in het Goffertpark nog een aardig metalfestival te bouwen, maar de grote aantallen bezoekers zullen zich tegenwoordig toch ook ruimschoots kunnen vermaken op de jaarlijks grote en succesvolle festivals van Wacken Open Air en Graspop Metal Meeting in de buurlanden.
Maar dan toch. Jongerencentrum Dynamo roerde zich vanaf 2008 weer met het gratis Dynamo Outdoor, en sinds 2015 is er weer een echt festival. Dynamo Metal Fest dus, met in 2015 met o.a. Alestorm, Biohazard, Death Angel en Arch Enemy en in 2016 o.a. Anthrax, Sacred Reich, Metal Church en Life of Agony. En dat allemaal weer op die kunstijsbaan, waar ik dus nog nooit was geweest. Tot nu toe dan.
Het programma lonkte dus wel dit jaar. Met wat metalfestivalmaten (mooi woord) naar die nostalgische plek gaan, dat leek me heel aardig. Testament wilde ik graag weer eens zien, en Devin Townsend Project is zeker ook niet verkeerd, en al helemaal niet als Anneke van Giersbergen ook op het festival staat met nieuwe band Vuur. Dan verwacht je ook wel dat Anneke even mee komt zingen. En verder had ik Exodus en Prong bijvoorbeeld nog nooit gezien. Afsluiter Gojira al wel vaker trouwens, die Franse band zag ik zelfs een keer op een klein podium van de-Affaire in Nijmegen in 2009 (waar ook Amenra stond overigens). Waar is dat avondje FortaRock op het Valkhof Festival gebleven dit jaar eigenlijk? Enfin. Het jaarlijkse dagje metal mag er dus wel weer in, zeker ook omdat FortaRock een jaartje overslaat in het Goffertpark. En oeps, nadat ik het kaartje had gekocht bleek dat het dezelfde dag zou zijn als de openingsdag van mijn geliefde Valkhof Festival. Nou ja, dan maar een eigen soort FortaRock dagje op een Valkhof Festival-dag dus.
Het is druk op deze zaterdag, het festival is uitverkocht met 10.000 man. En hier en daar een vrouw. Als we uit het station lopen en aankomen bij de bussen tegenover de Effenaar blijkt al wel dat het nog geen gesmeerde organisatie is. De buschauffeur die wat naar achteren staat heeft de deur open staan en veel metalheads stappen maar alvast in. Dat was niet de bedoeling, bovendien moest je een kaartje hebben. Bussen met een andere bestemming staan er vlak naast, en er staan geen dranghekken om de rijen in goede banen te leiden. Maar wat maakt het uit, we zitten in de bus.
Eenmaal bij het IJssportcentrum staat er een enorme rij voor die hele kleine ingang. Meerdere rijen zijn gevormd, maar het is wat onduidelijk of die allemaal dezelfde kant op gaan. Ja dus, maar het deurtje van het ijscentrum lijkt wel heel klein voor zoveel mensen. Eenmaal binnen gaat de security wel snel, dus waarom het in de rij niet opschoot (dat duurde zeker meer dan een half uur) is de vraag. Het maakt niet uit, de munten zijn snel gescoord en het is nog rustig vlak voor aanvang van VUUR daar vlakbij het podium.
Anneke van Giersbergen kennen we uiteraard van The Gathering, en ze refereert er zelf ook nog even aan dat ze het zo bijzonder vindt om terug te zijn op de plek waar ze met The Gathering in de jaren negentig ook al twee keer stond. Ik vond het wel opvallend dat ze met VUUR toch een nieuwe band had opgericht richting de echte metal, ook al blijkt vandaag dat de nieuwe nummers van de band wat meer voelen als klassieke female-fronted gothic-achtige metal. De nieuwe nummers zijn nog niet zo heel bekend en willen nog niet echt super aanslaan. Onbekendheid met het materiaal is dan een nadeel, maar wellicht zijn de songs niet super sterk ook. Maar de zang van Van Giersbergen is natuurlijk onovertroffen, zeker in het metal-genre. En ook de band speelt goed strak met een aantal goede gitaarsolo´s en de drums/bassen als een aardig ingespeelde machine. Naast die nieuwe VUUR nummers – het album komt in oktober uit begreep ik – zijn er nummers van The Gentle Storm, zoals “The Storm” en uiteraard van The Gathering. Van die oude band komt “On Most Surfaces (Inuït)” langs, dat iets meer finesse toont in songstructuur ook, en het bijna onvermijdelijke “Strange Machines” dat uiteraard op reacties uit het publiek mag rekenen, al is het ergens ook wel wat jammer dat zo´n nieuwe band dit oude materiaal als uitsmijter gebruikt. Toch heel fijn en bijzonder om het weer eens te horen, de echt laatste keer met The Gathering zelf was tijdens het jubileum in 2014 en je vraagt je af of die band überhaupt ooit nog wat samen gaat doen. Vandaag ontbreekt een klein beetje gehoopt vuur met VUUR maar het blijft erg fijn om Van Giersbergen weer eens live te zien met een prima stevige band. Haar stem leent daar zich daar toch ook bijzonder goed voor.
Goed, we gaan ons richten op de speciaalbierbar en ander vermaak. Het lijkt toch warmer dan verwacht, met een graadje of 24. Hoe zou die ijsbaan zijn met 30+ graden eigenlijk? Het Amerikaanse Toxik volgen we op een afstandje. De band was er in 1988 ook al bij, die eerste keer op de ijsbaan. Met twee klassiekers op zak, albums “World Circus” (1987) en ‘Think This” (1989) hielden ze het in 1992 voor gezien, Maar ze zijn weer terug, al is het met alleen gitarist Josh Christian als origineel lid en zanger Charles Sabin die actief ook was te horen op “Think This”. Die andere zanger Mike Sanders was wel actief na de reünie blijkbaar, maar sinds dit jaar is er dus weer die andere zanger. Ik heb geen idee. Het optreden glijdt wat langs ons heen in elk geval, en mist wat energie.
Een tijdje later lopen we toch maar weer eens een stuk verder naar voren om nog een stuk van de Amerikaanse cult-metalband Prong te zien. En te horen. Het drietal maakt meer een mix van hardcore, thrash en industrial met traditionele rock songstructuren, zo lees ik ergens. Jonathan Davis (Korn) en Trent Reznor (Nine Inch Nails) zouden door deze band zijn beïnvloed. De band zelf zou dan weer zijn inspiratie hebben gehaald bij bands als Bad Brains, Killing Joke en Swans. En ik zit vandaag ook met bewondering te kijken naar zo’n klassieker, het trio speelt fijn energiek, met strakke drums en bassen, en dik groovende power-riffs van de zanger/gitarist Tommy Victor. Sterke performance van het drietal dus, met een dik geluid (ik sta wel veel te dicht bij de basboxen). Ik vind de bassist Mike Longworth in het begin wel wat routineus overkomen, alsof hij nog wakker moet worden ook. Maar het is strak dus, er wordt dik meegezongen bij klassiekers, en er zijn pits en crowdsurfers genoeg. Klassieker “Snap Your Fingers, Snap Your Neck ” zorgt voor een euforische afsluiter.
Het Zweedse Entombed A.D., had ik al eens op FortaRock 2013 gezien (toen nog als Entombed) en we bekijken deze oude rakkers maar weer eens op een afstandje zonder de urgentie om naar voren te moeten lopen om hier meer en beter van te zien. Zanger Lars Göran Petrov is er nog steeds bij zo te zien, al geloof ik dat dit ook gewoon helemaal dezelfde band is als toen. Ze hebben het “A.D.” stukje in de naam vanwege wat onenigheid met originele bandleden er bij geplakt. Het is een bekend verhaal, maar ik weet dat niet precies. Live spelen ze wel gewoon Entombed nummers, samen met wat nieuwere, maar echt heel warm worden we er toch niet van. Het leek me toen op FortaRock ook een stuk enthousiaster, maar toen stond ik wel vooraan en dat scheelt natuurlijk.
Exodus stond nog op mijn metal-wensenlijstje. De Amerikaanse thrashmetal-band bewijst vandaag niet voor niets als een van de betere in het genre te boek te staan. Zanger Steve “Zetro” Souza zit er sinds 2014 weer bij en hij zat ook in The Legacy, voorloper van Testament. Gitarist Gary Holt is er niet bij, hij speelt sinds 2011 vooral ook bij Slayer (vervangen in Exodus door Kragen Lum begreep ik). Het publiek gaat vooraan aardig los vooraan, met ook een wall of death en de gebruikelijke andere enthousiaste uitingen. Het is dan ook wel een mooi setje klassiekers (ik ken ze echt niet goed genoeg overigens) met als afsluiter “Strike of the Beast” van het hun eerste album “Bonded by Blood” uit 1985.
Uit Canada dan Devin Townsend Project, dat ik al veel vaker heb gezien. Zelfs met Anneke van Giersbergen (013, 2011). Nu was ik het laatste jaar een beetje afgehaakt bij de muziek van Townsend, maar ik laat me uiteraard graag weer verrassen door deze oude liefde (ik ben o.a. ook dol geweest op zijn Strapping Young Lad). “Stormbeding” vind ik erg soft in het begin, niet echt een geweldig nummer zo live, maar het kan ook zijn dat ik na al die snelle thrash echt even moet wennen aan het lomere tempo. Maar het komt wel langzaam los. “Deadhead” klinkt ook wat loom, maar zo langzamerhand komen de betere nummers, en sowieso is Townsend een vermaak om naar te kijken en luisteren. Heerlijke mafkees is het toch. Uiteraard is het wachten of Anneke van Giersbergen ook mee gaat zingen en gelukkig worden we royaal beloond met geweldige uitvoeringen van “Supercrush!”, “Kingdom”, “Grace” en (afsluiter) “Higher” met Van Giersbergen op zang. Briljant dit, en ik hoor haar liever live dan vanaf een laptop van Townsend, die daar toch wat te vaak gebruikt van maakt vind ik. De laatste keer dat ik hem zag was ik zelfs wat uitgekeken op dezelfde koortjes en de industriële uitgesmeerde noise die hij altijd maar onder plakt, maar vandaag bevalt het me weer een stuk beter. Devin Townsend Project overtuigt met een strakke en goede set, met uiteraard een belangrijke bijdrage van Van Giersbergen.
Het is dan vreselijk lang wachten op Testament, en ik ben blij dat we niet helemaal vooraan staan, maar wat bij de bar staan te hangen. Al heb ik wat zere voeten inmiddels. Door waarschijnlijk technische problemen begint de band dik een half uur later dan gepland. Er waren ook andere geruchten, maar als ik het feitelijk niet weet heeft het geen zin daarover te speculeren. Het imposante podium stond er al snel na de vorige bamd, maar het viel me al op dat er maar geen soundcheck kwam. Eindelijk begint Testament dan, en de band kort de set in tot een half uurtje klassiekers, want je moet ook rekening houden met het ombouwen voor de afsluiter, en dat is logisch. Maar toch, het is een grote bekende thrash-band, eentje die mij altijd erg goed bevalt. Ze stonden dus al vaker op Dynamo Open Air, maar een van de meest memorabele was toch ook wel dat optreden in het relatief kleine ATAK in Enschede in 2010. Chuck Billy blijft een imposante verschijning en ik vind het altijd leuk te kijken hoe hij meedoet als luchtgitarist op zijn microfoonstandaardje. Alex Skolnick doet een misschien wat te gelikte gitaarsolo (jongens, hebben jullie daar wel tijd voor), maar het blijft toch ook wel een genot om te horen wat hij allemaal in huis heeft. In de korte set komen langs: “Over the Wall”, “The New Order”, “Practice What You Preach”, “Into the Pit”, “Signs of Chaos”, “Electric Crown” en “Disciples of the Watch”, waarna het dan toch nog onverwachts snel is afgelopen.
Tijd om te gaan, want de rest moet nog een eind treinen. Geen Franse Gojira dus, maar dat geeft niet, die heb ik toch al vaker gezien. Ze zijn natuurlijk wel een van die weinige nieuwe metal-acts die stevig doorgegroeid zijn naar prominente plekken op het affiche, en terecht denk ik. Ik las achteraf dat ze toch weer een goede strakke show hadden gegeven. Hoeveel echte headliners komen er eigenlijk bij in de loop der jaren voor metalfestivals? Het geeft ook niet, ook vandaag was het een fijn weerzien met wat oude klassiekers in het genre.
Eenmaal buiten blijken de bussen pas om 22:00 te willen gaan rijden, en dan moet je dus een half uur wachten. Terug naar binnen is geen optie, want we hebben geen bandje gekregen en de rest wil de trein halen. Dan maar een taxi, maar het is echt gek dat een pendelbus niet pendelt als er genoeg mensen staan. Nog wat meer aandachtspuntjes voor het festival is toch dat er veel te weinig bars open zijn. Drie op 10.000 man is echt veel te weinig, er stond nu steeds een wall of death van minstens 4-5 man tussen mij en de bar zelf. Dan duurt het lang om wat te halen, en dan mis je toch ook omzet zou je zeggen. Verder kunnen de zichtlijnen beter lijkt me, al zal die tribune aan de zijkant wel fijn zijn voor mensen die lekker willen zitten. De geluidstoren neemt veel zicht weg op het veld, en ook de standjes aan de rand nemen wat zicht weg als je wat verder schuin naar achteren staat, maar dat was verder niet zo´n dik punt. Als vreetvoer zijn er voornamelijk hamburger- en frietkotten, of een enkel kebab-keetje. Dat is niet zo heel speciaal natuurlijk, dat doet denken aan de festivals van vroeger, maar heel erg is dat ook weer niet. Wel dat het speciaalbier veel te vroeg op was, dat scheelt ook gelijk een muntje per biertje natuurlijk. Maar ik heb me wel vermaakt op die legendarische ijsbaan in Eindhoven. Dynamo is terug, zo voelt het ook, en met wat kleine verbeteringen kunnen ze misschien ook beter zo´n uitverkochte editie aan.
Dynamo Metal Fest is volgend jaar op 14 juli. Een regulier kaartje is 27,50 euro (incl. servicekosten) en Annihilator is alvast de eerste gepresenteerde naam. Ik denk dat ik maar eerst eens ga afwachten of het Valkhof Festival niet weer stiekem de beste avond op zaterdag gaat plannen. Of Dynamo moet met Opeth gaan komen, dan is er geen houden meer aan.